O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti ta’lim menejmenti

Katta yoshdagi kishi xususiyatlarining uchinchi guruhi- bu:

• yosh ulg‘ayishi bilan ta’limga bo‘lgan munosabatning murakkablashishi (katta yoshdagi kishining shakllangan asosiy hayotiy qadriyatlarining ta’lim jarayonidagi o‘zgarishi dardchil ravishda qabul qilinadi);

  
  

• o‘qishga bo‘lgan malaka va ko‘nikmalarning yo‘qligi (yoki yetishmasligi);

  
  

• avvalgi davrlarda olingan, rusum bo‘lgan va hozirgi kunda eskirgan bilimlar tizimidan voz kechish qiyinligi;

  
  

• ular hamma narsani biladilar degan tushunchaning o‘rnatilib qolganligi (yangiliklar va o‘zgarishlarga qarshi noto‘g‘ri fikrlar tarzidagi to‘siqlar o‘rnatiladi);

  
  

• o‘zining obro‘li amalini o‘quvchi roliga almashtirishi qiyinligi (ayniqsa agar u rahbar bo‘lsa);

  
  

• o‘zining “kasbiy o‘z-o‘zini baholashi” pasayib ketganda ichki ishonchsizligi.

  
  

Yuqorida keltirilgan barcha tavsiflar kattalarni o‘qitish jarayoni alohida xususiyatga egaligini ko‘rsatadi.

Rossiyalik olimlar S.Zmeyov va B.A.Dresvyannikov o‘z asarlarida kattalarni o‘qitishning quyidagi asosiy tamoyillarini shakllantirganlar¹

• 
  
  Mustaqil o‘qishning ustuvorligi. Ta’lim oluvchilarning mustaqil faoliyati katta yoshdagi o‘quvchilar o‘quv ishlarining asosiy turi hisoblanadi. Bunda o‘quv faoliyati turi sifatidagi mustaqil ishlarni o‘tkazish emas, balki ta’lim oluvchilar tomonidan o‘zining o‘qishini tashkil etishni mustaqil amalga oshirish tushuniladi. Bu tamoyil katta yoshdagi odam uchun o‘quv materiali bilan mustaqil ishlash va taklif etilgan topshiriqlarni bajarish imkoniyatini ta’minlaydi. Bunda zamonaviy masofaviy ta’lim kattagina yordam ko‘rsatadi. Ushbu tamoyilni qo‘llash ta’limni tashkil etuvchilardan oldindan tayyorgarlik ko‘rishni: o‘quv dasturlarini tuzish, o‘quv materialini tanlash va ko‘paytirish, o‘qitadigan kompyuter dasturlarini sotib olish va yaratishni talab qiladi.
  
•