O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi j. R. Qulmuhamedov, K. M. Nazarov

Rejadagi va bo‘ylama kesimdagi egrilik radiuslari
Yo‘llarning rejadagi egrilikka ega bo‘lgan qismlarida 10 – 12 % 
YTH sodir bo‘ladi. Egrilik radiusi qancha kichik bo‘lsa, YTH ham 
shuncha ko‘p bo‘ladi.
Rejadagi egrilik radiusining harakat xavfsizligiga ta’siri o‘rgani-
layotganda YTH radiusi 2000 
m
bo‘lgan yo‘lning qismiga nisbatan 
olinadi:
Rejadagi egrilik radiusi, 
m
50 va 
undan 
kam
100 – 150 200 – 300 400 – 600 1000 – 2000
2000 va 
undan 
ko‘p
Egrilik radiusining YTH 
ga ta’sir koeffitsiyenti
5,4
4,6
2,25
1,6
1,25
1,0
Avtomobil yo‘llarida harakat xavfsizligini ta’minlash maqsadida 
QMQ 2.05.02-95 da rejadagi egrilik radiusining eng kichik minimal 
qiymatlari cheklab qo‘yilgan (14-jadval).
14-jadval
Avtomobil yo‘lining darajasi
Rejadagi egrilikning eng kichik radiusi, 
m
asosiy
tog‘li joylarda
I
1200
1000
II
800
600
III
600
400
IV
300
250
V
150
125

---

144
Yo‘llarning rejadagi egri uchastkalarida xavfsizlikni yo‘l 
belgilari, chiziqlari, to‘siqlari va yo‘naltiruvchi qurilmalar o‘rnatish 
orqali ta’minlash mumkin.
QMQ 2.05.02-95 ga ko‘ra, bo‘ylama kesimdagi eng kichik 
egrilik radiuslari sharoitdan kelib chiqqan holda quyidagicha 
bo‘lishi kerak (15-jadval).
15-jadval
Hisobiy tezlik, 
km/s
Qabariq, 
m
Botiq, 
m
asosiy
tog‘li joylarda
150
30000
8000
4000
120
15000
5000
2500
100
10000
3000
1500
80
5000
2000
1000
60
2500
1500
600
50
1500
1200
400
40
1000
1000
300
30
600
600
200

---

145