O‘zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qo‘qon davlat pedagogika instituti sirtqi

B) Odam tanasi skelet muskullari DiDg orqadan ko'rinishi.

• B) Odam tanasi skelet muskullari DiDg orqadan ko'rinishi.
• 1- rombsimon muskul;
• 2¬umurtqa pog'onasini yozuvchi muskul;
• 3- orqaning tishsimon muskuli;
• 4-dumbaning kichik muskuIi;
• 5 - sonning ikki boshli muskuli;
• 6- boldiming uch boshli muskuli;
• 7- Axil! payi;
• 8- tovon;
• 9- dumbaning katta muskuli;
• 10- orqaning semar keng muskuli;
• 11- panjalami yozuvchi bilak muskuli;
• 12- yelkaning uch boshli muskuli;
• 13- trapetsiyasimon muskul.

Odam tanasi skelet muskullari¬ning oldingi va orqa tomonidan ko'rinishi a va b- rasmlarda ifoda¬langan. Skelet muskullari tayanch-harakatlanish sis¬temasining faol qismi hisoblanadi. Muskul qis¬qarishi suyaklarni harakatga keltiradi va odamning qo'l-oyoqlari ma'lum, ishni bajaradi (yurish, yugurish, sakrash, yuk ko'tarish, ovqatlanish, so'zlash, yozish va hokazo) . Muskullar harakatini nerv sistemasi boshqaradi. Muskullar harakatini ta'¬minlovchi nerv hujayralari motoneyron deb ataladi. Ular harakatlanuvchi nerv hujayralari bo'lib, orqa miyada hamda bosh miyaning uzunchoq va o'rta miya qismlaridajoy¬lashgan. Miya markazlari¬dagi motoneyronlarning uzun tolalari, ya'ni ak¬sonlari tananing turli qis¬mlaridagi muskul tolalari bilan tutashadi. Bitta nerv hujayrasining uzun o'simtasi bir nechta mayda tolalarga bo'linib, yuzlab muskul tolalari bilan bog'langan. Ana shu bitta nerv hujayrasi uzun o'simtasining mayda tolalari bilan tutashgan.

Skelet muskullarining shakli.

• Skelet muskullarining shakli.
• A- duksimon; B- yarim patsimon; 4 V- ikki tomonlama patsimon; G¬ikki boshli muskul; D- serbar mus¬kul; E- ikki qorinli muskul; J- pa¬rallel tolali uzon muskul; 1- muskul¬niog payi; 2- muskulning bosh qismi; 3- muskulning qorin qismi; 4- mus¬kulning tanasi; 5- muskulning payli
• belbog'lari.