O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Poliploidiya – organizm gaploid xromosomalar yigʻindisining karrali ortishi 
bilan bogʻliq boʻlgan irsiy oʻzgaruvchanlik. 
Populyatsiya – muayyan arealda (territoriyada) tarqalgan bir turga mansub 
boʻlgan oʻzaro erkin chatishadigan, lekin bir-biridan irsiy jihatdan farq qiladigan 
oʻsimliklar toʻplami. 
Resiprok chatishtirish – chatishtirishda ona yoki ota sifatida olingan 
organizmlarning birini birinchi marta ona, ikkinchi marta esa ota sifatida 
foydalanib chatishtirish. 
Somatik mutatsiyalar – somatik (tana) hujayralarda hosil boʻladigan 
mutatsiyalar. 
Seleksiya – dehhqonchilik sohasida yangi navlar (duragaylar) yaratish va 
ekilib kelinayotgan navlarni yaxshilash usullari toʻgʻrisidagi fan. 
Seleksion nav – ilmiy–tadqiqotmuassasalarida seleksiyaning ilmiy usullari 
asosida yaratilgan nav. 
Superelita – mahsuldorligi, navdorlik va ekinboplik sifatlari eng yuqori 
boʻlgan urugʻlik. U elita urugʻlari yetishtirish jarayonida tashkil etiladigan oilalarni 
koʻpaytirish pitomnigidan olinadi. 
Oʻzgaruvchanlik – organizm avlodining oʻz ajdodlaridan qandaydir belgi 
yoki xususiyatlar bilan farq qilishi. 
Uzoq shakllarni duragaylash – turlari yoki turkumlari har xil boʻlgan 
oʻsimliklarni duragaylash. 
Urugʻchilik – qishloq xoʻjalik ishlab chiqarishining maxsus tarmogʻi boʻlib, 
uning asosiy maqsadi ijara, shirkat, jamoa va fermer xoʻjaliklari hamda agrosanoat 
birlashmalari sharoitlarida rayonlashtirilib, ekilayotgan navlarning urugʻini, nav 
tozaligini, biologik va xoʻjalik xususiyatlarini saqlab ommaviy ravishda 
koʻpaytirish.  
Urugʻchilik tizimi – davlat rejasiga muvofiq barcha ekin maydonlarini bir 
yoki bir qancha ekinlarning a‘lo sifatli urugʻliklari bilan ta‘minlab turadigan, bir-
biri bilan oʻzaro bogʻlangan ishlab chiqarish tarmoqlarining majmui. 

---

140