O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Samarqand davlat universiteti

Axborotlashgan jamiyat – 
bu tuzilishi, texnik bazasi va kishilik 
salohiyati bilimlarni axborot resurslarga muvofiq aylanishi va passiv 
shakllardagi (kitoblar, maqolalar, patentlar va hokazo) faollarga (model-
lar, algoritmlar, dasturlar, loyihalar) aylantirish maqsadida ishlab chiqish 
uchun moslashtirilgan jamiyat. 
Axborotlashtirilgan axborotlar tizimi – 
axborotlar, axborotlarni ish-
lab chiqishda qo’llaniladigan iqtisodiy-matematik usullar va modellar va 
boshqaruv qarorlarini qabul qilishga mo’ljallangan texnik, dasturiy, 
texnologik vositalar va mutaxassislar majmuidir. 
Axborotni kodlash – 
axboroni ma’lumot sifatida yozish va 
mazmunini aynan saqlab qolgan holda axborotni boshqa shaklga 
o’tkazish. 
Axborotni 
himoyalash 
– 
axborot 
borasidagi 
xavfsizlikka 
tahdidlarning oldini olish va ularning oqibatlarini bartaraf etish chora-
tadbirlari: shaxs, jamiyat va davlatning axborot sohasidagi xavfsizligiga 
tahdidlarning; 
axborotning 
maxfiyligini 
ta’minlash, 
tarqalishi, 
o’g’irlanishi, yo’qotilishining; axborotning buzib talqin etilishi va 
soxtalashtirilishining oldini olish. 
Axborotni himoyalash tizimi – 
axborotning zaif tomonlarini 
kamaytiruvchi va axborotga ruxsat etilmagan kirishga, uning chiqib 

---

182 
ketishiga va yo’qotilishiga to’sqinlik qiluvchi tashkiliy, texnik, dasturiy, 
texnologik va boshqa vosita, usul va choralarning kompleksi. 
Autentifikasiya – 
foydalanuvchi yoki axborotning haqiqiy ekanligi 
kafolati. 
Bayonnoma (protokol) – 
kompyuterlar orasida ma’lumotlarni 
uzatish tartibi va formatini belgilovchi qoidalar majmui.