O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI


FILOLOGIYA FAKULTETI


OʻZBEK TILSHUNOSLIGI KAFEDRASI

ROʻYXATGA OLINDI № ______________ 2021-у “____” ________

«TASDIQLAYMAN» Samarqand davlat universiteti o‘quv ishlari bo‘yicha prorektori: ___________ prof. A.Soleyev _______________2021 -y

Bilim sohasi:	100000 – Gumanitar soha
Ta’lim sohasi: Ta’lim yo‘nalishi: Mutaxassislik:	120000 – Gumanitar fanlar Magistratura 70230101 – Lingvistika (o‘zbek tili)

«OʻZBEK TILSHUNOSLIGINING DOLZARB MUAMMOLARI»
fanidan
O‘QUV-USLUBIY MAJMUA

Tuzuvchi:	SamDU filologiya fakulteti, Oʻzbek tilshunosligi kafedrasi dotsenti Sh.S.Mahmadiyev
Kafedra mudiri: Fakultet dekani:	dots. Sh.S.Mahmadiyev prof. A.B.Pardayev

SAMARQAND – 20201
MUNDARIJA

SILLABUS (FAN DASTURI).............................................................3

FANNING NAZARIY QISMI……………………………………….16
AMALIY VA SEMINAR MASHG’ULOTLAR
ISHLANMASI VA USLUBIY TAVSIYALAR.............................160
MASHQLAR VA TOPSHIRIQLAR TOʻPLAMI…………………171
FAN BOʻYICHA TARQATMA MATERIALLAR........................177
FAN BOʻYICHA NAZORAT MATERIALLAR............................184
GLOSSARIY………..………………………………………………195

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA OʻRTA MAXSUS TAʼLIM VAZIRLIGI SAMARAQAND DAVLAT UNIVERSITETI

Roʻyxatga olindi: № 2021- yil “__”________

“TASDIQLAYMAN” SamDU rektori: _____________ R.I.Xalmuradov 2021 - yil “__”________

OʻZBEK TILSHUNOSLIGINING DOLZARB MUAMMOLARI


FAN DASTURI

Bilim sohasi	100000 – Gumanitar soha
Ta’lim sohasi	120000 – Gumanitar fanlar
Ta’lim yo‘nalishi	70230101 – Lingvistika (o‘zbek tili)

Fan/modul kodi OʻTDMT4007		Oʻquv yili 2021-2022	Semestr 2	ECTS – Kreditlar 6
Fan/modul turi Majburiy		Taʼlim tili Oʻzbek		Haftadagi dars soatlari ____
1.	Fan nomi		Auditoriya mashgʻulotlari (soat)	Mustaqil taʼlim (soat)	Jami (soat)
	Oʻzbek tilshunosligining dolzarb muammolari		60	120	180
2.	I. Fanning mazmuni O‘zbek formal (an’anaviy) tilshunosligi zaminida shakllangan, taraqqiyot yo‘lini tanlagan va belgilangan maqsad asosidagi vazifalarini muvaffaqiyatli ado etgan o‘zbek substansial tilshunosligining hozirgi holati fanimizda yangi yo‘nalishlarning shakllanishini taqozo qilmoqda. Ular diqqat markazida “lison-nutq” masalasini turli daraja va ko‘rinishda namoyon qiluvchi “til va jamiyat”, “til va madaniyat”, “til va shaxs”, “milliy til va milliy tafakkur”, “til va sun’iy intellekt” kabi substansial asoslarda hal qilinuvchi muammolar turadi. Jahon tilshunosligida XX asr so‘ngida shakllanib, jadal rivojlanayotgan fanning yangi paradigmalari – lingvopragmatika, psixolingvistika, lingvokulturologiya, lingvokog-nitologiya, kompyuter lingvistikasi, korpus lingvistikasi kabi ilg‘or fan yo‘nalishlari aynan shu masalalar tadqiqi bilan shug‘ullanmoqda. Istiqlol tufayli o‘zbek tilshunosligi tom ma’noda mustaqil milliy fan sifatida o‘zini namoyon qildi. Eng muhimi, tilimizning milliy tabiatiga to‘laqonli ilmiy-nazariy baho berildi. Qo‘lga kiritilgan nazariy yutuqlar til qurilishini o‘rganishdan uning voqelanish xususiyatlarining keng qamrovli tadqiqiga o‘tish uchun katta imkoniyatdir. Bu esa o‘zbek tilini yangi va zamonaviy, ilg‘or va samarador tadqiq usullari asosida tekshirishni kun tartibiga qo‘ymoqda. Ushbu kursda o‘zbek tilshunosligining yangi asrda hal etilishi lozim bo‘lgan dolzarb muammolari o‘rganiladi.