O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “ ijtimoiy fanlar

Respublika
-
Respublika
-Republic 
Respublika – 
(lotincha “res” – ish, faoliyat va “publikus” – jamoatchilik faoliyati) – davlatni 
boshqarishning asosiy shakllaridan biridir.Boshqarishning Respublika shakli o‘rnatilgan mamlakatlarda 
davlat xokimiyatining oliy organlari muayyan muddatga saylanib qo‘yiladi. 
Tarixda Respublikaning xar xil turlari bo‘lgan. Qadimgi yunonistonda va o‘rta asrlar davrida, 
ayrim davlatlar boshqarish shakliga ko‘ra, aristokratik yoki demokratik respublika shaklidabo‘lgan. 
XIX – XX
- asrlarga kelib, respublika davlatini boshqarishning eng keng tarqalgan shakliga 
aylandi. Hozirgi davrda respublikaning uchta asosiy turi mavjud: Prezidentlik respublikasi, parlamentar 
respublika va aralash respublika. 
Referendum
-
Referendum
-Referendum 

---

269 
Referendum – 
(lotincha “referendum” – e’lon qilinishi lozim bo‘lgan xabar) jamiyatni 
demokratik boshqarish jarayonida qo‘llaniladigan tadbirlardan biri, ba’zi muhim masalalarni umumxalq 
ovoziga, umumxalq so‘roviga, xalq muxokamasiga qo‘yib xal etish. 
Referendiumni davlatning oliy organi o‘tkazadi. Referendium – jamiyatni demokratik asosida 
boshqarishni ta’min etishga erishishi uchun olib boriladigan ko‘ppartiyaviylik kurashida erishilgan 
yutuqlardan biri. 
Referendium shakllari uch xil bo‘ladi: 1) umummilliy referendium – butun mamlakat miqyosida 
o‘tkaziladi; 2) Maxalliy referendium - federativ davlat subektlarida o‘tkaziladi. 3) Ma’muriy xududiy 
referendium esa xududiy birlikda o‘tkaziladi. 
2002yil 27 yanvar referendiumida xalqimiz ikki savolga javob beradi: 1. O‘zbekiston 
parlamenti ikki palatani bo‘lishini ma’qullaysizmi? 2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining vakolati 
besh yildan etti yilga uzaytirilishi ma’qullaysiz? Xalqimiz bu ikki savolga “ha” deb javob berdi.