Beshinchidan, saylovoldi tashviqotini bosma, ko‘rgazmali, audiovizual va boshqa
tashviqot materiallarini chiqarish hamda tarqatish orqali olib borishni tartibga solish maqsadida
«O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga saylov to‘g‘risida»gi qonunga yangi 27
3
-modda,
«Xalq deputatlari viloyat, tuman va shahar Kengashlariga saylov to‘g‘risida»gi qonunga yangi
25
3
-modda, shuningdek, saylovchilar bilan uchrashuvlar o‘tkazish orqali saylovoldi tashviqotini
olib borishning huquqiy asosi sifatida yangi27
4
va 25
4
-moddalar ham qo‘shimcha sifatida
kiritildi.
Mazkur yangi huquqiy mexanizmlarning joriy etilishi avvalambor, partiyalararo
raqobatning kuchayishi, saylovoldi tashviqotining shakl va usullari tobora turli-tuman va keng
miqyosga ega bo‘lib borayotgani bilan izohlanadi. Bu kabi yangi qoidalar saylov
kampaniyasining ushbu muhim bosqichini amalga oshirish jarayonida deputatlikka nomzodlar va
siyosiy partiyalarga teng sharoitlar yaratish mexanizmlarining samaradorligini oshirishga xizmat
qiladi.
Saylovoldi tashviqotini bosma, ko‘rgazmali, audiovizual va boshqa tashviqot materiallarini
chiqarish hamda tarqatish orqali olib borish yoki saylovchilar bilan uchrashuvlar o‘tkazish orqali
saylovoldi tashviqotini olib borish tartibining qonunchilikda aniq belgilanishi bu jarayondaga har
bir harakatni qonun asosida amalga oshirilishiga, saylovlarning adolatli o‘tishiga xizmat qiladi.
Oltinchidan, yangi qonunga asosan «qamoqda saqlash joylarida» saqlanayotganlar ham
ovoz berish jarayonlarida ishtirok etish huquqiga ega bo‘lmoqda. Xususan, «O‘zbekiston
Respublikasi Oliy Majlisiga saylov to‘g‘risida»gi qonunning 8, 32, 33, 38-moddalariga hamda
«Xalq deputatlari viloyat, tuman va shahar Kengashlariga saylov to‘g‘risida»gi qonunning 8, 29,
30, 35-moddalariga «qamoqda saqlash joylarida» saqlanayotganlarning ovoz berish jarayonida
ishtirok etish huquqini beruvchi qo‘shimchalar kiritildi.
Bu avvalo, milliy qonunchiligimizni saylovlarga oid xalqaro andozalarga yanada
muvofiqlashtirilishini namoyon etsa, ikkinchidan, mamlakatimizda inson huquqlarini himoya
qilish borasida izchilislohotlar amalga oshirilayotganini ko‘rsatadi. CHunki, aybsizlik
prezumpsiyasiga asosan, shaxs sud xukmi bilan aybdor deb topilmagunga qadar, aybsiz
hisoblanadi. Aybi isbotlanmagan, qamoqda saqlash joylarida saqlanayotgan shaxslar ham ovoz
120
berish huquqiga ega. Qonunchilikka kiritilgan yuqoridagi qo‘shimchalar ushbu huquqni
ta’minlashga, shuningdek, insonparvarlik tamoyillarini amalga tatbiq etishgaxizmat qiladi.