Psixologiyada “rolь” deganda ijtimoiy (sotsial) mavqeni egallab turuvchi har bir kishidan atrofdagilar kutadigan, normativ tomonidan ma’qullangan xulq-atvor namunasi tushuniladi. (Yosh, mansab, jins va oiladagi, o’qituvchi va o’quvchi shifokor va bemor, katta kishi yoki bola, boshliq yoki xodim, ona yoki buvi, erkak yoki ayol, mehmon yoki mezbon rolida namoyon bo’lishi mumkin). O’z navbatida har bir rolь o’ziga mos talablarga javob berishi kerak.
Bir kishi turli muloqot vazifalarida turli rollarni bajarishi mumkin. Masalan, xizmat joyida direktor, kasal bo’lsa vrach ko’rsatmalariga itoat etuvchi bemor, oilada keksa ota - onasining qobil farzandi, mehmondo’st oila boshlig’i bo’ladi. Turli rollarni bajaruvchi kishilarning o’zaro munosabati rolli kutishlari bilan boshqariladi. Xohlaydimi yoki yo’qmi atrofdagilar undan ma’lum namunaga mos keluvchi xulq - atvorni kutadilar. Agar rolь yaxshi bajarilmasa ijtimoiy-nazorat tomonidan baholanadi, ozmi-ko’pmi cheklanishlar qilinadi.
