O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

10.7 Mehnat gigienasi va mexnat
Oilada bola mehnat qilishga o‘rgatilar ekan, uning kun tartibida, albatta, mehnat qilish uchun ma’lum bir vaqt ajratiltan bo‘lishi, ish gigienasi talablarga rioya qilingan holda bajarilishi kerak. SHuning uchun ham ota-onalar O‘qituvchi, maktab shifokori bilan maslahatlashib hamda bolaning sog‘lig‘ini e’tiborga olib, mehnat rejimi tuzishlari hamda bu rejimning bola tomonidan bajarilishini ta’minlashlari kerak. SHu bilan birga bolaning sog‘lom bo‘lishini nazarda tutib uning, mehnatini ochiq havoda tashkil qilish yoki mehnat qiladigan joyni tez-tez shamollatib turish lozim.

Bolaga yoshligidanoq mehnat madaniyatini o‘rgatib borish, ishida tartib bo‘lishini talab qilish muhimdir. Ota-ona quyidagi oddiy, lekin zarur narsalarni boladan talab etmog‘i zarur: ishlayotgan joyni elim bilan iflos qilmaslik uchun qog‘oz kleyonka, yaxshisi maxsus taxtacha ishlat. Ishing tamom bo‘lgandan keyin xas-cho‘plarni yig‘ishtir. Elimni barmog‘ing bilan emas, balki maxsus cho‘p yoki mo‘yqalam bilan surka.

Tikish ishlariga kirishishdan oldin qo‘lingni yaxshilab yuv. Ovqat pishirishga yordam qilganingda yoki idish-tovoq, pol, kir yuvganda, belingga fartuk tut, soching xalaqit bermasligi uchun boshingga maxsus qalpoqcha kiy yoki ro‘mol o‘ra; ishni tamom qilgandan so‘ng mehnat qurollaringni tartib bilan yig‘ishtirib, o‘rni-o‘rniga qo‘y (chelak, bolg‘a, arrachalarni ma’lum bir joyga qo‘y); ip, igna, qaychi, pichoq, qog‘oz, lattalarni bir qutichaga solib qo‘y; ish kiyimlaringni ma’lum bir joyga osib qo‘y. Ishdan keyin

yuz-qo‘llaringni yuvib, art. Bironta ish qilishga kirishar akansan, albatta, ish davomida kerak bo‘ladigan narsalarni oldindan tay-yorlab qo‘y.

Bu talablarni bajarishda ota-onaning o‘zi ham bolaga namuna ko‘rsatishi kerak.

Mehnat madaniyatini egallash, ish qurollarini ma’-lum joyda, ma’lum tartibda saqlash saranjom bo‘lish, vaqtni tejash, ishni tez, sifatli va ozoda bajarish uchun katta ahamiyatga ega ekanligini bolaga tushuntirish zarur.