O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi

―Yalpi  fikriy  hujum‖  metodi.  Ushbu  metod  J.Donald  tomonidan  ishlab 

chiqilgan bo‘lib, uni bir necha o‘n (20-60) nafar o‘quvchilardan iborat guruhlarda 

qo‘llash mumkin.  

Metod  o‘quvchilar  tomonidan  yangi  g‘oyalarning  o‘rtaga  tashlanishi  uchun 

sharoit  yaratib  berishga  xizmat  qiladi.  Har  biri  5  yoki  6  nafar  o‘quvchilarni  o‘z 

ichiga olgan guruhlarga 15 daqiqa ichida ijobiy xal etilishi lozim bo‘lgan turli xil 

topshiriq  yoki  ijodiy  vazifalar  beriladi.  Topshiriq  va  ijodiy  vazifalar  belgilangan 

vaqt ichida ijobiy xal etilgach, bu haqida guruh a‘zolaridan biri axborot beradi.  

Guruh  tomonidan  berilgan  axborot  (ijodiy  vazifaning  yechimi)  talaba  va 

boshqa  guruhlar  a‘zolari  tomonidan  muxokama  qilinadi  va  unga  baho  beriladi. 

Mashg‘ulot  yakunida  berilgan  topshiriq  yoki  ijodiy  vazifalarning  yechimlari 

orasida eng yaxshi va o‘ziga xos deb topilgan javoblarni e‘lon qiladi. Mashg‘ulot 

jarayonida  guruh  a‘zolarining  faoliyatlari  ishtirokchilari  darajasiga  ko‘ra  baholab 

boriladi. 

Bu usullar: ―Bumerang‖, ―Aqliy hujum‖, ―Elpig‘ich‖ usullari. 

---

18 

 

―Aqliy  hujum‖  usulini  qo‘llashda  hamma  o‘quvchilar  1  tadan  oq  qog‘oz 

olishadi va unga guruhi, familiyasi va ismini yozishadi. 

O‘quvchilarga  15  minut  vaqt  beriladi  va  o‘tiladigan  mavzu  to‘g‘risida 

o‘zlarining tushunchalarini yozishadi. So‘ngra varaqlar yig‘ib olinadi.  

O‘quvchilarning  mavzuni  qay  darajada  o‘zlashtirganliklarini  aniqlash 

maqsadida yana bir innovatsion usul - ―Elpig‘ich‖ usulidan foydalanamiz (2-rasm) 

 

 

2-rasm 

Bu  usulda  taxtadan  (doskadan)  foydalansa  ham  bo‘ladi,  o‘tilgan  mavzudan 

umumiy xulosa chiqariladi. Bu vaqtda ―Bumerang‖ usulidan foydalanib, mavzuni 

tushuntirganimizda  qaysi  o‘quvchilar  ko‘proq  o‘zlashtirgan  bo‘lsa,  ko‘proq  o‘sha 

o‘quvchilar qarshi fikr bildira oladi. 

O‘quvchilarda  mashg‘ulotda  faollik  ko‘rsatib,  an‘anaviy  mashg‘ulotlardan 

farqli o‘laroq befarqlik o‘rnini xushyorlik, ichki intilish, yechim qidirish egallaydi, 

o‘zlari  ham  muammolar  yechimini  topishda  shaxsan  ishtirok  etishga  xissa 

qo‘shishga intiladilar. Bunday usulda dars o‘tish o‘quvchilarda faollikni oshirishi, 

mustaqil,  erkin  fikrlashga,  fikr  almashishga  o‘rgatishi,  o‘z  bilim  va  malakasini 

oshirishga intilish paydo qilishi bilan muhim ahamiyat kasb etadi.