O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi

Mexmonxona binosining qurilish-konstruktiv asosi
Mexmonxonaning konstruktiv sxemasi asosida yashash xonasining ulchamlari yotadi.
Zamonaviy mexmonxona binolari qurilishida qarkas va panel, shuningdek monolit, temirbeton tizimlari keng tarkaldi.
Mexmonxonalar qurilishida quyidagi enlama konstruktiv kadamlar kullaniladi: 480, 540, 600, 640 va 720 sm. Bir kishilik xonaning ukdar oraligi (kengligi) 240, 270, 300, 330, 360 sm ulchamida bo‘lishi mumkin. Aksariyat maqsadga muvofiq bo‘lgan xonalarning kompozision ochilishi 330 va 360 sm li kadam asosida olinishi mumkin. YA’ni: 1-qarkas setkasi (turi) tulik, bir kishilik xona ulchamlari moduli bilan bog‘langan; 2-qarkas setkasi (turi) ikki bir kishilik xonalarni krplashga asoslangan bo‘lib, bunda ichki oralik parda devor surilishi bilan bu ikki xonalarda bir-biriga teng bo‘lmagan maydonlarni yo‘zaga keltiradi; 3-qarkas setkasi ikki xona uchun modulni sakdaydi, ammo konsol moslamasi hisobiga ustunlar soni 2 marta kisqaradi, ularga yengillashgan tashki devorlar tayanib turadi.
Bir turdagi yacheykalardan tashkil toptan toksona korpuslarida panel konstruksiyalarini kullash maqsadga muvofiq. So‘nggi yillarda xajmiy-blokli konstruksiyaviy yotokxonalar qurilishida kullanilib, ularning yacheykalari yotokxona xajmiga to‘g‘ri keladi. Yo‘qori seysmiq xolatli tumanlarda, shuningdek, qurilish bazalaridan o‘zoqda joylashgan tumanlarda monolit konstruksiyalarini kullash tavsiya etiladi va bunda sirpanuvchan yoki kuchma opalubkali industrial usullar yordamida binolar barpo etiladi.
Kompakt xal etilgan binolarni qurishda yopmalarni kutarish usuli keng tadbik etilmokda.
Mexmonxona binolarini arxitekturaviy kompozisiyasi
Mexmonxona binosining xajmiy-fazoviy kompozisiyasi unga tegishli ikki asosiy xajmiy elementlar munosibligidan kelib chiqadi: turar joy va jamoat turar joy xonalaridan iborat bo‘lgan yashash kismi turli kavatlilikka va katta bo‘lmagan qurilish maydoniga ega bo‘ladi. Bunda binoning jamoat kismining maydoni 1-3 kavatgacha balandlikka ega bo‘lgani xolida turar joy guruxi maydonidan ortib ketadi. SHuning uchun mexmonxona majmuasining umumiy arxitekturaviy kompozisiyasidagi turar joy va jamoat kismlari turli xajmga ega bo‘lib, turli mutanosiblikda bo‘ladi: jamoat kismi turar joy korpusiga tutashadi; jamoat xonalari guruxi kisman turar joy kismini xajmiga kirib boradi va kisman uning tapsharisida koladi.
Turar joy kavatidagi enlama kommunikasiyalarini maksimal kisqartirish maqsadida aksariyat yirik mex,monxonalar ko‘p kavatli x,olda loyixalashtiriladi. Bu bilan qurilish maydoni sezilarli kisqartirishga va rejaning kompaktligiga erishiladi.