O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti raqamli texnologiyalar fakulteti informatika o’qitish metodikasi yo’nalishi 306-guruh talabasi qurbonov ko’paysinning dasturlash asoslari fanidan tayyorlagan
5-Labaratoriya ishi
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA TA’LIM VAZIRLIGI SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR FAKULTETI INFORMATIKA O’QITISH METODIKASI YO’NALISHI 306-GURUH TALABASI QURBONOV KO’PAYSINNING DASTURLASH ASOSLARI FANIDAN TAYYORLAGAN MAVZU: Borland С++ Builder dasturlash muxitida fayllar bilan ishlash. Borland С++ Builder dasturlash mixitining grafik imkoniyatlari. Borland С++ Builder dasturlash mixitida spravka tizimini yaratish
Bajardi:Qurbonov K
Tekshirdi:Inatov A
Samarqand 2021
Ishning maqsadi: Borland С++ Builder dasturida chiziqli, shartli va siklli masalalar tuzishni o’rganish va bu operatorlar yordamida dastur tuzish
Nazariy qism C++ Builder dasturchiga grafik dasturlar sxema, chertej, illyustratsiyalar yaratishga imkon beradi. Dastur grafikani ob’ekt (forma eki Image komponentasi) yuzasiga chiqaradi. Ob’ekt yuzasiga canvas xossasi moc keladi. Ob’ekt yuzasiga grafik element (to‘g‘ri chiziq, aylana, turtburchak va hokazo), chiqarish uchun bu ob’ektning canvas xossasiga mos usul qo‘llash lozim. Misol uchun Form1->Canvas-> Rectangle (10,10,100,100) instruksiyasi dastur oynasida turtburchak chizadi.
Chizish sohasi Yuqorida ko‘rilgan canvas xossasi -TCanvas tipidagi ob’ektdir . Grafik primitivlarni chiqarish usullari Canvas xossasini abstrakt chizish sohasi deb qaraydi. CHizish sohasi alohida nuqtalar - piksellardan iborat. Piksel holati uning gorizontal (X) va vertikal (Y) koordinatalari bilan aniqlanadi. CHap yuqori piksel koordinatalari (0,0). Koordinatalar yuqoridan pastga va chapdan o‘ngga qarab o‘sib boradi.
Soha o‘lchovlarini image komponentasining Height va width xossalari hamda formaning ClientHeight va Clientwidth xossalari orqali aniqlash mumkin.
Qalam geometrik figuralarni chizish uchun ishlatiladi. CHiziq ko‘rinishi Tren ob’ektining quyidagi jadvalda ko‘rsatilgan xossalari orqali aniqlanadi.