O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti raqamli texnologiyalar fakulteti informatika o’qitish metodikasi yo’nalishi 306-guruh talabasi qurbonov ko’paysinning dasturlash asoslari fanidan tayyorlagan

Xossasi
Ta’rifi
Color	CHiziq rangi
Width	CHiziq kalinligi
Style	CHiziq ko‘rinishi
Mode	Akslantirish rejimi

Quyidagi jadvalda color xossasi qiymati sifatida beriluvchi nomlangan konstantalar sanab o‘tilgan.

Konstanta	Rang	Konstanta	Rang
clBlack	Qora	clSilver	Serebristыy
clMaroon	Kashtanovыy	clRed	Qizil
clGreen	YAshil	clLime	Salatnыy
clOlive	Olivkovыy	clBlue	Ko‘k (zangori)
clNavy	Tim-ko‘k	clFuchsi	YArko-rozovыy
clPurple	Rozovыy	clAqua	Biryuzovыy
clTeal	Zeleno-goluboy	clWhite	Oq
clGray	Kul rang

CHiziq qalinligi width xossasi orqali piksellarda beriladi.
CHiziq turini style xossasi belgilaydi. Quyidagi jadvalda chiziq turini
belgilovchi nomlangan konstantalar sanab o‘tilgan.
Style xossasi kiymatlari.

Konstanta	CHiziq ko‘rinishi
psSolid	Uzluksiz chiziq
psDash	Punktir chiziq, uzun shtrixlar
psDot	Punktir chiziq, qisqa shtrixlar
psDashDot	Punktir chiziq, uzun va qisqa shtrixlar ketma ketligi
psDashDotDot	Punktir chiziq, bitta uzun va ikkita qisqa shtrixlar ketmaketligi
psClear	CHiziq aks etmaydi

Mode xossasi chiziq rangining fon rangiga munosabatini ko‘rsatadi. Odatda chiziq rangi Pen->Color xossasi qiymati bilan belgilanadi. Dasturchi chiziq uchun fon rangiga nisbatan invers rang berishi mumkin. Bu holda hatto chiziq va fon rangi bir xil berilgan bo‘lsa ham chiziq ajralib turadi. Quyidagi jadvalda Mode xossasi qiymati sifatida ishlatish mumkin bo‘lgan konstantalar berilgan.
Mode xossasi qiymatlari

Muyqalam
Muyqalam (Canvas->Brush) yopiq sohalarni chizish va soha ichini bo‘yash uchun mo‘ljallangan usullardan foydalaniladi. Muyqalam ob’ekt jadvalda ko‘rsatilgan ikki xossaga ega.
TBrush (muyqalam) xossalari.

Kontur ichidagi soha bo‘yalishi yoki shtrixlanishi mumkin.Sohani to‘ldirish usulini belgilovchi konstantalar quyidagi jadvaldaberilgan.
Brush->style xossasi qiymatlari.

Chizish usullari
ChiziqTo‘g‘ri chiziq LineTo usuli orqali amalga oshiriladi.Komponent->Canvas->LineTo(x,u)LineTo usuli qalam joriy pozitsiyasidan berilgan koordinatalinuqtagacha to‘g‘ri chiziq chizadi. Boshlangich nuqtani keraklinuqtaga ko‘chirish uchun MoveTo sulidan foydalanish mumkin.
Tutashgan chiziqO‘zaro tutashgan kesmalardan iborat shaklni chizish uchunpolyline usulidan foydalaniladi. Bu usul parametri TPoint tiplimassivdan iborat.Polyline usuliga misol tariqasida ma’lum qiymat o‘zgarishigrafigini chizuvchi protseduracini keltiramiz: Aylana va ellipsAylana yoki ellips chizish uchun Ellipse usuli chaqiriladi. Usulni chaqirish instruksiyasi umumiy ko‘rinishi: ob’ekt->Canvas->Ellipse(x1,y1, x2,u2).
Bu erda x1, y1, x2, u2 – ellipsni o‘z ichiga olgan minimal turtburchak koordinatalari. Agar turtburchak kvadrat bo‘lsa aylana chiziladi.
YoyYoyni chizish uchun Arc usuli qo‘llaniladi va u quyidagi
umumiy ko‘rinishga ega:
Ob’ekt->Canvas->Arc(x1,y1,x2,u2,x3,u3,x4,u4)
Bu erda:x1, y1, x2, u2 - yoyga tegishli bo‘lgan ellips yoki aylana parametrlari;x3, u3 - yoy boshlang‘ich nuktasi parametrlari;x4, u4 - so‘ngi nuqtasi parametrlari.Y oy soat miliga teskari tartibda chiziladi.
T o‘rtburchak
To‘rtburchak Rectangle usuli bilan chizilib, bu usulni chaqirishinstruksiyasi umumiy ko‘rinishi quyidagicha:
Ob’ekt->Canvas->Rectangle(x1, y1,x2, y2)
Bu erda x1, y1 va x2, u2 — chapgi yuqori va o‘nggi pastgi burchaklarkoordinatalari.RoundRec usuli burchaklari yumaloq to‘rtburchak chizishga imkonberadi. RoundRec usulini chakirish instruksiyasi kuyidagi kurinishga ega:
Ob’ekt->Canvas->RoundRec(x1,y1,x2, u2, x3, u3)
Bu yerda:x1, y1, x2, u2 – turtburchak parametrlari;x3 i u3 — chorak kismi yumalok burchak chizish uchun ishlatildadiganellips kattaligi.YA’na ikki usul muyqalamdan foydalanib to‘rtburchak chizishga imkonberadi. FillRect usuli ichi bo‘yalgan to‘rtburchak chizadi, FrameRect - faqatkontur . Bu usullarda faqat bitta parametrga ega -TRect tipidagi struktura.