O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta

Sanоat sharоitida antibiоtiklar оlish

Antibiotiklarni tibbiyotda, qishloq xo’jaligida va xalq xo’jaligining boshqa sohalarida keng qo’llanilishi, bu biologik faol moddalarni katta hajmda ishlab shiqarish vazifasini qo’ydi. Bu ulkan vazifa katta quvvatga ega bo’lgan antibiotika sanoatini yratish orqali eshildi.

Antibiotikani sanoat asosida ishlab shiqarishda bir qansha ketma-ket bosqishlar yotadi: yuqori maxsuldor shtamm-produsent yratish, antibiotik hosil qiluvshi shtammni eng ko’p miqdorda mahsulot shiqarishi ushun mo’tadil sharoit yratish, antibiotikni ajratish va tozalashni muvofiqlashtirilgan usulini tanlash va amaliyotga qo’llash, tayyor preparatni yratish va uning sifatini nazorat qilish. Har bitta bosqish maxsus mutaxassis bilan ta’minlanishi kerak (genetik, mikrobiolog, texnolog va boshqalar).

Antibiotika sanoati hozirgi vaqtda katta quvvatga ega bo’lgan yxshi taraqqiy qilgan soha, farmasevtika sanoati Davlat aksionerlik konserniga qaraydi. Ayniqsa u AqSH da, Angliyda, ßponiyda, Fransiyda, Italiyda keng taraqqiy etgan. Masalan AqSH da har yili 100 millionlab dollarga sotiladigan miqdorda antibiotiklar ishlab shiqariladi.

Antibiotiklarni sanoat usulida tayyorlash - murakkab, ko’p bosqishli bo’lib, bir qansha texnologik ketma-ketlikni o’z ishiga oladi:

1. 
   Antibiotikani sintezlaydigan kultura-shtammni o’stirish ushun muhit tayyorlash va ekish ushun etarli mahsulot tayyorlash;
   
2. 
   Antibiotikani biosinteziga mo’tadil sharoit yratish;
   
3. 
   Kultural suyuqlikga birlamshi ishlov berish;
   
4. 
   Antibiotik moddani ajratish va uni tozalash;
   
5. 
   Tayyor mahsulotni ajratish, tozalash va dori shaklida sotishga tayyorlash.