Alp burmalanishi – Yer tarixining kaynozoy erasida ro‗y bergan
burmalanish. Nomi shu burmalanishda vujudga kelgan Al‘p tog‗lari nomidan
olingan. A. b. davrida hozirgi mavjud ko‗p yosh tog‗ tizmalari hosil bo‗lgan. Bular
ikki tog‗ mintaqasini tashkil etadi: Al‘p-Himolay (Pireneya, Andalusiya, Atlas,
Apennin, Al‘p, Bolqon, Karpat, Kavkaz, Kichik Osiyo, Eron, Hindikush, Himolay,
Birma) va Tinch okean (Koryak, Kamchatka, Saxalin, Yapon, Yangi Gvineya,
Yangi Zelandiya, Antarktida yarim oroli, And, Kordil‘era) tog‗lari mintaqalari.
Antekliza (yunoncha anti – qarshi va klisis– og‗ish) – platformalarda yer
po‗stining salgina ko‗tarilgan gumbazsimon shakllari, gumbazsimon qirlar.
Kengligi bir necha yuz km ga yetishi mumkin. Yer po‗stining uzoq vaqt davomida
asta-sekin ko‗tarilishi natijasida hosil bo‗ladi.
Antiklinal (yunoncha anti – qarshi, zid, klino - og‗diraman) – tog‗ paydo
bo‗lishi jarayonida burmalanishga uchragan qatlamlarning yuqori va pastga qarab
bukilishidan hosil bo‗ladigan shakl. Bukilish natijasida hosil bo‗lgan shakllarning
yuqoriga ko‗tarilganiga antiklinal deyiladi.
Dostları ilə paylaş: |