2.Samarqand qishloq xo’jalik instituti « Buxgalteriya hisobi va audit« kafedrasi dosenti, iqtisod fanlar nomzodi Xolbayev D.X
Mundaraja
So’z boshi 6
1-mavzu.Korxonalar faoliyati tahlil va statistika asoslari fanining predmeti va usullari 7
1.1.Statistika to,g,risida tushincha va uning tarixi va ahamiyati 7
1.2. Statistikaning predmeti va usullari 8
1.3. Statistikaning boshqa fanlar bilan bog,liqligi. 8
1.4.Tahlil fanining shakllanishi va rivojlanish tarixi 8
2-mavzu. Statistik kuzatish 15
2.1.Statistik kuzatish to,grisida tushincha va uning dasturiy-uslubiy taminoti 15
2.2. Statistik kuzatish shakllari, turlari va usullari 15
2.3. Statistik kuzatish xatolari va ularni tekshirish 16
3-mavzu. Statistik svodkalash va guruhkash.Mutlaq va nisbiy miqdorlar 19
3.1.Statistik svodkalash va guruhkash usullari 19
3.2.Mutlaq miqdorlar to,grisida tushincha va ularning turkarini hisoblash tartibi 19
3.3.Nisbiy miqdorlar to,grisida tushincha va ularning turkarini hisoblash tartibi 20
4-mavzu. O,rtacha miqdorlar va variatsiya ko,rsatkichlari 21
4.1.O,rtacha miqdorkar to,grisida tushincha, turkari va ularni hisoblash tartibi 21
4.2.Moda va mediana tushinchasi va ularni qator turlarida hisoblash 22
4.3. Variatsiya ko,rsatkichlari va dispersion tahlil asoslari 24
5-mavzu. Korrelyatsion-regregritsion tahlil asoslari 27
5.1.Ijtimoiy hayotdagi bog,lanishlarning asosiy turlari va shakllari 27
5.2. Korrelyatsion tahlil asoslari 27
6-mavzu. Dinamika qatorlari 31
6.1. Dinamika qatorlari to,grisida tushincha va ularni tuzishni asosiy qoidalari 31
6.2.Dinamika qatorlarni turlari va hisoblash usullari 31
6.3.Dinamika qatorlarini qayta ishlash va tahlil qilish usullari 33
7-mavzu. Iqtisodiy indekslar 36
7.1.Iqtisodiy indekslar to,grisida tushincha va ularning tavsiflash belgilari, iqtisodiy tahlildagi ahamiyati 36
7.2. Indeks turlari 37
7.3.O,zgarmas va o,zgaruvchan tarkibli indekslar 37
8-mavzu. Erdan foydalanuvchilar va er turlari statistikasi 40
8.1.Erdan foydalanuvchilar va er statistikasining vazifalari 40
8.2.O,zbekiston Respublikasi Er Kodeksi 41
8.3.Erdan foydalanish samaradorlik ko,rsatkichlari 41
9-mavzu. Ekin maydonkari, mevali daraxtzorlar va agrotexnik chora-tadbirlar statistikasi 44
9. 1.Ekin maydonlari statistikasi 44
9.2.Mevali daraxtzorlar statistikasi 45
9.3.Arotexnik chora-tadbirlar statistikasi 46
10-mavzu. Hosil va hosildorlik statistikasi 48
10.1.Hosil va hosildorlik statistikasining vazifalari 48
10.2. Hosil va hosildorlik ko,rsatkichlari va ularni hisoblash 48
10.3. Hosil va hosildorlik ko,rsatkichlarining iqtisodiy-statistik tahlili 49
11-mavzu. Chorvachilik statistikasi 51
11.1.Chorvachilik statistikasining vazifalari va mollar bosh soni ko,rsatkichlari 51
11.2.Chorva mollarini takror ishlab chiqarish ko,rsatkichlari 52
11.3.Chorvachilik mahsuloti va mahsuldorligi ko’rsatkichlari va ularning iqtisodiy-statistik tahlili 53
12-mavzu. Qishloq xo’jaligida mahsulotlar va darovadlar statistikasi 55
12.1.Qishloq xo’jaligida mahsulotlar va darovadlar statistikasining vazifalari 55
12.2. Qishloq xo’jaligi mahsulotlari va daromadlarini ifodalovchi ko,satkichlarni hisoblash va statistic tahlil qilishi 55
12.3. Mahsulotni sotishdan olingan yalpi foydaning statistik tahlili 56
13-mavzu. Qishloq xo’jalik mahsulotlarini ishlab chiqarish hajmi va ularning o,zgarishiga ta,sir etuvchi omillar tahlili 58
13.1. O’simlikchilik mahsulotlarini ishlab chiqarish bo,yicha biznes-reja bajarilishining tahlili 58
13.2. Chorvachilik mahsulotlarini ishlab chiqarish ahvolining omilli tahlili 59
13.3.Mahsulot sotish dinamikasini tahlil omilli tahlili 59
14-mavzu. Mehnat resurslari bilan ta,minlanish, mehnat unumdorligi va mehnat haqi darajasining tahlili 61
14.1.Mehnat resurslari bilan ta,minlanish va ulardan foydalanishning tahlili 61
14.2. Mehnat unumdorligi ko,rsatkichlarini hisoblash va ularning tahlili 62
14.3. Mehnat haqining tahlili 63
15-mavzu. Moddiy resurslar bilan ta,minlanish va ulardan foydalanish samaradorligining tahlili 65
15.1 Moddiy resurslar bilan ta,minlanish daralasini hisobi va tahlili 65
15.2. Moddiy resurslardan foydalanish samaradorlik ko,rsatkichlari va ularni hisoblash usullari 65
15.3.Moddiy resurslardan foydalanish samaradorliginining tahlili 66
16-mavzu. Qishloq xo’jalik korxonalarida asosiy ishlab chiqarish vositalaridan foydalaishni tahlili 68
16.1. Asosiy ishlab chiqarish vositalaridan foydalaishni tahlilining ahamiyati,maqsadi va vazifalari 68
16.2. Asosiy ishlab chiqarish vositalari bilan ta,minlanish va qurollanich ko,satkichlarining tahlili 69
16.3. Asosiy ishlab chiqarish vositalaridan foydalaish ko,satkichlarini hisoblash va tahlili qilish usullari 69
17-mavzu. Qishloq xo’jaligida ishlab chiqarish xarajatlari va tannarxini tahlili 71
17.1. Qishloq xo’jaligida ishlab chiqarish xarajatlari va tannarxini tahlilining ahamiyati va vazifalari 71
17.2. Qishloq xo’jaligida ishlab chiqarish xarajatlari hajmining tahlili 71
17.3. Qishloq xo’jalik mahsulotlari tannarxining tahlili 72
18-mavzu. Korxonalar moliyaviy holatining tahlili. 74
18.1. Korxonalar moliyaviy holati tahlilining ahamiyati,maqsadi va vazifalari 74
18.2.Aktiv va passiblarning tahlili 75
18.3.Moliyaviy barqarorlik va to,lovga qodirlik koeffitsientlarning tahlili 75
19-mavzu. Mahsulotlarni sotishdan olingan moliyaviy natijalarining tahlili 78
19.1. Moliyaviy natijalar tahlilining ahamiyati,maqsadi va vazifalari 78
19.2. Mahsulotlarni sotishdan olingan moliyaviy natijalarning tahlili 78
19.3. Sotilgan mahsulotlar rentabelligini tahlil qilish 79
Masalalar to’plami 81