O`quv rejaga muvofiq o`zaro bog`liq bo`lgan fan nomi
Anatomiya
Fiziologiya
Patologiya
Umumiy gigiena va ekologiya
Valeologiya
Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi
Mikrobiologiya, virusologiya va immunologiya
Pediatriyada hamshiralik ishi
Xirurgiya va reanimatsiyada hamshiralik ishi
Jamiyat sog`liqni saqlash va tibbiy statistika
Tibbiy psixologiya
O`qitishni tashkiliy shakli
N – nazariy
A – amaliy
Dasturga qo`yilgan talab
Majburiy
O`qitish tili
Guruhga tayinlangan dars tili asosida
Baholash tartibi
Joriy baholash tartibiga asoslanib
O`quvchilarning bilim va ko`nikmalarini baholash
YOzma, og`zaki, savol – javob, munozara, test, vaziyatli masalalar echish, amaliy topshiriqni bajarish, ko`nikma va muolajalar bajarilish
algoritmini namoyish etish
O`quv dasturining mazmuni
№
Mavzular nomi
Mavzuning qisqacha mazmuni
Jami
Uqitishning tashkiliy shakli
Mustaqil ta’lim
1
Tibbiy ta’lim tizimida biologiyaning tutgan o`rni
Fanning predmeti vazifasi haqida tushuncha. Hayot tushunchalari. Tiriklikning rivojlanish darajalari.
6
N-2
-4
2
Hayotning molekulyar darajasi
Mikroskopning tuzilishini u bilan ishlashni o`rganish. Tirik organizmlarning hujayraviy tuzilishi va kimyoviy tarkibi .
Prokariot va eukariot hujayralarning umumiy tuzilishini o`rganish. Doimiy preparatlarda hayvon organoidlarini o`rganib, tasvirini chizish.
6
A-4
4
3
Hujayra biologiyasi
Hujayra nazariyasi va uning asosiy rivojlanish bosqichlari. Hujayra nazariyasining zamonaviy ta’rifi. Hujayra evolyutsiyasi.
6
N-2
A-2
4
Hujayra tsikli va uning davriyligi.
Hujayraning bo`linish usullari va bosqichlari. Xromosomalar, ularning tiplari. Odam kariotipi. Xromosomalarni o`rganishning zamonaviy usullari. Gen va uning tuzilishi.
Doimiy preparatlarda mitoz, meyoz bo`linishning fazalarini o`rganish.
Hayvonlarning tuxum hujayrasi va spermatozoidlarini o`rganish.
4
Umumiy genetika asoslari
Genetika fanining vazifasi va usullari.
Monoduragay va diduragay chatishtirishda belgilarning irsiylanishi. Mendel qonunlari. Dominantlikning nisbiyligi. Analiz qiluvchi chatishtirish. Genlarning o`zaro ta’siri.
Genlarning pleytrop ta’siri. Diduragay va poliduragay chatishtirish jarayonida belgilarning irsiylanishini o`rganish. Allel va allel bo`lmagan genlarni o`zaro ta’sirini o`rganish. Masalalar echish.
6
A-4
4
5
Irsiyatning xromosoma nazariyasi
Irsiyatning xromosoma nazariyasi. T.Morgan va uning shogirdlari tomonidan irsiyatning xromosoma nazariyasining yaratilishi.Irsiyatning xromosoma nazariyasini qoidalari. Jins genetikasi.
Oilaviy genetik belgilarning irsiylanishi.
Krossengoverning turlari. Jinsga bog`liq belgilar va kasalliklar. Masalalar echish.
6
A-4
4
6
Irsiyatning molekulyar asoslari
Irsiyatning molekulyar asoslari. DNKning irsiy axborotni o`tkazishdagi roli.
Transformatsiya. Transduktsiya. Oqsil biosintezi.
Nuklein kislotalarning irsiy axborotni o`tkazishdagi va oqsil biosintezidagi rolini o`rganish.
6
N-2
2
7
Genetik injeneriya va biotexnologiya
Genetik injeneriya. Biotexnologiya. Hujayra injeneriyasi va klonlash. Genomli o`zgargan organizmlarning kelajakdagi roli.
6
N-2
2
8
O`zgaruvchanlik
. Uning xillari va tibbiyotdagi roli.
O`zgaruvchanlik va uning xillari: kombinativ, mutatsion, modifikatsion. Modifikatsion o`zgaruvchanlik. Belgilarning reaktsiya normasi. Fenokopiyalar.
Mutatsion o`zgaruvchanlik va uning xillari.
Mutagen omillar.Antimutagenez.
Irsiy va irsiy bo`lmagan o`zgaruvchanlikni o`rganish. Variatsion qator tuzish.
6
N-2
A-2
4
9
Odam genetikasi va tibbiy genetika
Odam genetik tahlil uchun o`ziga xos ob’ektdir. Odam irsiyatini o`rganishdagi asosiy usullari.SHajara egizaklar tsitogenetik
biokimyoviy populyatsion biokimyoviy statistik molekuyar – ontogenetik dermatoglifika
6
A-4
4
usullarini o`rganish.
Odam qo`l teri barmoqlaridan nusha olishni o`rganish va bu nushalar yordamida belgilarning irsiylanishini aniqlash. Toza va panmiktiv populyatsiyalarda belgilarning irsiylanishini o`rganish.
10
Irsiy kasalliklar. Tibbiy genetik maslahat
.
Irsiy kasallikning tasnifi (gen, xromosoma, genom kasalliklari). Odamlarda kuzatiladigan nikoh tiplari va ularning tibbiy-genetik tomonlari. Qarindoshlik darajalari va ulardagi genlar umumiyligi. Tibbiy-genetik maslahatlar.
Gen va xromosoma kasalliklarining kelib chiqish mexanizmini o`rganish. Monogen va poligen belgilarni aniqlash. Odamlarda normal
va patologik belgilarning irsiylanishini aniqlash.
6
A-4
4
11
Individual rivojlanishning umumiy qonuniyatlari
Individual rivojlanish (ontogenez).
Umumiy qonuniyatlari.
Ontogenez - bu bir butun yaxlit jarayon.
Doimiy preparatlarda spermatogenez va embriogenez etaplarini o`rganish.
Makropreparatlar va mikropreparatlarda postembrional davrni o`rganish.
6
A-4
4
12
Evolyutsion jarayonlar va ularning umumiy qonuniyatlari
Evolyutsion g`oyalarning tarixi. Darvinizm va genetikaning hozirgi zamon hamjihatligi.
Populyatsiya. Populyatsiyaning ekologik va genetik xarakteristikasi.
Genetik polimorfizm. Irsiy kasalliklar chastotasi.
Tashqi muhitning mutagen omillari ta’sirida kelib chiqadigan kasalliklarni aniqlash.
Antimutagenlarning ta’sirini o`rganish.
6
N-2
A-4
6
13
Odam a’zolarining onto- filogenezi
A’zolar evolyutsiyasi. Hayvon a’zolari va funktsional tizimlarining ontofilogenezi Odamlardagi tug`ma etishmovchilik rivojining ontofilogeneziga
bog`liqligi.
6
N-2
2
14
Antropogenez
Odamning evolyutsiyasi. Hozirgi zamon
odamlari.Evolyutsiyaning insoniya soniga ta’siri.
6
N-2
2
15
Odam va biosfera. Odam ekologiyasi
Biosfera tabiiy tarixiy tizimdir. Biosfera evolyutsiyasi. Odam va biosfera.
Ekologiya — organizmning atrof muhit bilan bo`lgan munosabati haqidagi fan.
Biosfera va ekologiya muammolarini o`rganish va atrof muhit ifloslanishini oldini olish chora tadbirlarini bilish.
6
N-2
2
16
Tibbiy parazitologiya.
Antropobiogeotsenozdagi biotik bog`lanishlarning asosiy shakllari. Parazitlar yashash muhitining o`ziga xosligi. Parazit kasalliklar bilan kurashishning ekologik
jabhalari. Sodda hayvonlar tipi. Sarkodalilar:
6
A-2
2
dizenteriya, ichak va og`iz amyobalari. Hivchinlilar: tripanosoma, leyshmaniya, trixomonadalar va lyambliya. Sporalilar. Toksoplazma, koktsidiyalar va bezgak
Biogeogelmintlar. YAssi chuvalchanglar tipi.
YUmaloq chuvalchanglar: odam askaridasi, ostritsa, qil boshli gijja, egri boshli gijja, trixinella, rishta, strangloidlar, qilsimon gijja-filyariyalar.
O`rgimchaklar, chayonlar, falangalar, kanalar turkumlari.Hashoratlar sinfi.
Epidemiologik ahamiyatga ega bo`lgan turkumlari.
6
A-2
2
18
Zaharli hayvonlar
Zaharli hayvonlar sistematikasi. Zaharli sodda hayvonlar va zaharli kovakichlilar: gidroid, sifoid yoki haqiqiy meduzalar, korall poliplar. Zaharli chuvalchanglar. Zaharli halqali chuvalchanglar.
Zaharli mollyuskalar. Zaharli bo`g`imoyoqlilar. Zaharli hasharotlar: qovoq arilar (shershen), asalarilar, chumolilar, tangacha qanotlilar. Zaharli ignaterililar. Zaharli umurtqalilar: to`garakogizlilar, baliqlar, amfibiyalar, reptiliyalar. Ularning zahari bilan zaharlanish belgilari, birinchi yordam va
davolash.