O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi u. X. Xasanov fuqaro muhofazasi va tibbiy xizmati

102-rasm. Travmatik shok holatidagi bemorga birinchi yordam ko'rsatish.



103-rasm. Bir marta ishlatiladigan shpris-tyubikning ko'rinishi va undan foydalanish tartibi:
a - umumiy ко 'rinishi: 1 - korpusi; 2 - ignali kanyulasi;
3 - himoya qalpoqchasi.
b - ishlatilishi:
1 - kanyulani tiralguncha burab, korpusidagi meptbranani teshish;
2 - ignadan qalpoqchasini olish; 3 - igna sanchilganida shunday
tutiladi.

4. 
   bog'lov va taxtakachlarni qo'yish yoki to'g'rilash yoxud yangilash;
   
5. 
   asfiksiya (bo'g'ilib qolish. tanada kislorod yetishmay karbonat angidgidrid - is gazi ko'payib ketishi oqibatida paydo bo'lishi mumkin bo'lgan holat)ni oldini olish yoki kurashish;
   
6. 
   kateterizatsiya - po'latdan yoki rezinadan yasalgan maxsus naychani kiritish;
   

7) teri-mushak parchasida osilib qolgan qo'1-oyoqlarni
amputatsiya qilish yoki zaruriyat va sharoitdan chiqib ularga
dastlabki sanitar ishlovini berib, mo`zlatishning turli usullarini
qo'llab ehtiyotkorlik bilan shifoxonaga jo'natish lozim, chunki
hozirgi paytda jarrohlik sohasidagi yutuqlar ba'zi hollarda ijobiy
natijalarga olib kelishi mumkin. Bunga misol qilib Rossiya
televideniyasi orqali 5-6 yoshli oyog'i o`zilib ketgan qizchaga
tegishli jarrohlik amallari vaqtida o'tqazilgach uning oyog'i bitib
ketgani va qizchaning sog'ayib ketganligi haqida axborot
berilgannini ko'rsatish mumkin.
Dastlabki shifokor yordami shikastlangan odam ahvoliga, uning hayotiga mazkur holat qanchalik xavf solishi mumkinligini hisobga olib 2 ga ajratilishi mumkin:

1. 
   zudlik bilan, kechiktirib bo'lmaydigan;
   
2. 
   sabrlik bilan beriladigan.
   

Zudlik bilan beriladigan dastlabki shifokor yordamiga quyidagi amallar kiradi:
1) nafas olish jarayonini yaxshilash;
2) o'pkalargacha borgan ko'krak qafasi jarohatlariga zich bog'lovni
qo'yish;
3) karaxtga qarshi chora-tadbirlarni o'tqazish;
4) yumshoq to'qimalar va osilib qolgan qo'1-oyoqlarni kesib
tashlash;
5) to'xtagan peshobni naychalar orqali chiqarish;
6) shok holatiga tushganlarga transport immobilizatsiyasini
amalga oshirish;
7) radiatsiyaviy zararlanishlarga qarshi amallar o'tqazish