Masalan. 6 mukammal sondir. Chunki uning bo’luvchilari 1, 2 va 3 ga teng.
Umumiy bo’luvchisi birga teng bo’lgan sonlar o’zaro tub sonlar diyiladi.
Masalan. 7,9; 10,13; 5,7…
Har qanday ketma-ket kelgan natural sonlar har doim o’zaro tub bo’ladi.
Sonlar nechta bo’lishidan qatiy nazar ularning ichida faqat ikkitasi o’zaro tub
bo’lsa, barchasi o’zaro tub bo’ladi.
Sonlarning bo’linish belgilari.
Berilgan sonning boshqa sonlarga qoldiqsiz bo’linishi yoki bo’linmasligini
bo’lib ko’rish yo’li bilan emas, balki, ma’lum belgilar orqali ham bilish mumkin.
1.
Oxirgi raqami juft bo’lgan son, ya’ni juft sonlar 2 ga bo’linadi
Masalan; 308, 5550, 1448
2.
Raqamlar yig’indisi 3 ga bo’linadigan son 3 ga qoldiqsiz bo’linadi.
Masalan; 432,8361,795.
3.
Raqamlarni yig’indisi 9 ga qoldiqsiz bo’linadigan son 9 ga qoldiqsiz bo’ladi.
Masalan; 874377,540081,80001,9653284755.
9 gaqoldiqsiz bo’linadigan son 3 ga ham qoldiqsiz bo’linadi lekin 3 ga qoldiqsiz
bo’linmasligi mumkun.
Sonning 3 ga yoki 9 ga bo’linishi yoki bo’linmasligini tekshirish uchun
raqamlarini to’liq qo’shib chiqish shart emas.Buning uchun 3 ga yoki 9 ga
6
bo’linadiganlarini yig’indisi 3 ga yoki 9 ga bo’linadiganlarini o’chirib chiqamiz.
Qolgan raqamlarni qo’shish oson bo’lib qoladi .
Dostları ilə paylaş: |