Innovatsiya riski ayniqsa O‘zbekistondagi tadbirkorlik faolyaitiga xos xususiyat hisoblanadi, zero uning ayrim tarmoqlari avj olib ravnaq topish, tovarlar va xizmatlarning yangi turlari va bozorlarini o‘zlashtirish bosqichida turibdi.
Innovatsiya riski – bu tadbirkor tomonidan bozorda lozim darajada talabga ega bo‘lmay
qolish ehtimoli mavjud bo‘lgan yangi tovarlar ishlab chiqarish va xizmatlar ko‘rsatisgamablag‘ lar kiritishi bilan bog‘liq yo‘qotishlar ehtimolidir. Innovatsiya riski quyidagi holatlarda vujudga kelis hi mumkin:
tovarlar ishlab chiqarish yoki xizmat ko‘rsatishni joriy etishda raqobatchilarga nisbatan ancha arzon uslubdan foydalanish.
Bu kabi investitsiyalar tadbirkorga vaqtichalik, u ana shu texnologiyadan yagona
foydalanuvchi bo‘lib turgan chog‘ida yuqori darajada foyda keltirishi mumkin. Bu vaziyatda ta dbirkor faqat bittagina riskga – ishlab chiqarilayotgan tovarga nisbatan talabni noto‘g‘ri baholash riskiga duchor bo‘lishi mumkin. Ular quyidagilarni o‘z ichiga oladi.
yangi tovar yoki xizmatni eski uskunalarda ishlab chiqarish. Bu holda ishlab chiqarilayotgan tovarga nisbatan talabni noto‘g‘ri baholash riskiga, tovar yoki xizmat sifatining uni eski uskunada ishlab chiqarilishi bilan bog‘liq ravishda past bo‘lishi riski ham qo‘shiladi; • yangi tovar yoki xizmatni yangi texnika va texnologiya asosida ishlab chiqarishda innovatsiya riski yangi tovar yoki xizmat turining narhi balandligi sababli o‘z xaridorini topol masligi bilan bog‘liq bo‘ladi.
3.Tadbirkorlik faoliyatini sug‘urtalashning xorij tajribasi
Ko‘plab sug‘urta qiluvchilar kichik savdo korxonalari uchun risklarni standart qoplas shaklini i shlab chiqqanlar. Bunday polislar taqdim etadigan sug‘urta qoplamlariga misollar quyida keltirilgan
yong‘in, yashin urishi, portlash, o‘g‘irlik, talnchilik, qo‘zg‘olon, yovuz niyatli odamlar, uchish apparatlari, er usti transportiga urilish, zilzila, bo‘ron, suv bosishi, truboprovod yorilib ketishi hamda noyabr va dekabr oylarida sug‘urta summasining mavsumiy oshirilishi na tijasida magazin tovarlariga va savdo uskunalariga ziyon etkazilishi yoki shikastlanishi (o‘ziga xos s ug‘urta qilingan sigaret va tamaki mahsulotlarini istisno qilganda) Xohlovchilar
shartnomada ko‘ngilsiz hodisa riskini qo‘shishi va sug‘urta summasi inflyasiya indeksiga muvo fiq indeksatsiya qilib borilishi mumkin.
yuqorida sanab o‘tilgan risklar tufayli operatsiyalarning to‘xtab qolishi (12 oygach bo‘lgan muddatda) oqibatida savdo foydasining yo‘qotilishi, jumladan, savdo foydasini yo‘qotis h o‘rnini to‘ldirish bo‘yicha qo‘shimcha xarajatlar plyus da’volarni sertifikatlashga jalb qilingan prof essional buxgalterlar xizmatiga haq to‘lash (kelishib olingan summa doirasida).
Javobgarlik standart chegarasi ba’zida quyidagicha belgilanadi: savdo binolarini tiklash qiymati va st ellajlar bo‘yicha sug‘urta summasi 1,5 koeffitsientga ko‘paytiriladi va da’voni tuzishda ishtirok etadigan buxgalterlar ish haqi qo‘shiladi.
