O‘zbekiston respublikasioliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’lim boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularni malakasini

7-mavzu: Tadbirkorlik subyektlarining faoliyatini moliyaviy qo`llab quvvatlash.
Reja:

1. 
   Kоrхоnа fаоliyatini mоliyalаshtirishning ichki mаnbаlаri
   

2. 
   Tаdbirkоrlik fаоliyatini tаshqi mоliyalаshtirishning аsоsiy shаkllаri.
   

Т adbirkorlar bajarishi zarur bo‘lgan harakatlar To‘liq hajmli ishlab chiqarish.
Barqaror o‘sish.
Tanlov erkinligi.
Imkoniyatlar tengligi.
Iqtisodiy xavfsizlik.
Iqtisodiy adolat.
Xalqaro muvozanat.
Taklif etiladigan ishlab chiqarish resurslari sonini ko‘paytirish. Resurslar sifatini oshirish.
Texnologiyalarni takomillashtirish. Mehnat unumdorligini oshirish.

1. 
   Yakka tartibdagi tadbirkor.
   
2. 
   Mikrofirma:
   

3. 
   ishlab chiqarish sohasida — 20 kishidan ko‘p bo‘lmagan; xizmat ko‘rsatish sohasida — 10 kishidan ko‘p bo‘lmagan; savdo sohasida — 5 kishidan ko‘p bo‘lmagan yuridik shaxsdir. Kichik korxona:
   

yengil va oziq-ovqat sanoati, metallni qayta ishlash, yog‘ochni qayta ishlash, mebel va qurilish

materiallari sanoatida — 100 kishidan ko‘p bo‘lmagan; yoqilg‘i-energetika va kimyo sanoati, qishloq xo‘jaligi mah-sulotlarini qayta ishlash va qurilish
sanoatida — 50 kishidan ko‘p bo‘lmagan; fan, ta’lim, maorif, aloqa, savdo va umumiy ovqatlanish sohalarida — 25 kishidan ko‘p bo‘lmagan yuridik shaxsdir.
belgilangan. Тadbirkorning bu 14 shaxsiy sifati quyida keltirilgan:
Muvaffaqiyatli tadbirkor:

tashabbuskor; imkoniyatlarni ko‘radi va ularni ro‘yobga chiqaradi; tirishqoq; ma’lumotlarni shaxsan o‘zi qidiradi;

sifatni oshirish tashvishida bo‘ladi; shartnomalarning to‘liq bajarilishiga erishadi; yuqori samaradorlikka yo‘naltirilgan; o‘z faoliyatini muntazam rejalashtiradi; muammolarni original yo‘llar bilan hal qiladi; o‘ziga ishonch hissini namoyish etadi; hisob-kitob bilan tavakkal qiladi; shiddatli; ishonch uyg‘otadi; Biznesni moliyalashtirish manbalari

moliyalash:

shaxsiy jamg‘armalar;

oila a’zolari va do‘stlarning bergan qarzlari; bir yoki bir necha sheriklarni jalb qilish. Kredit muassasalarining qarzlari

Qarz berishga buyurtmalarni ko‘rib chiqishda hisobga olinadigan mulohazalar:
qarz turi;

qarzning maqsadi (ishlatilishi); kreditga layoqatlilik va vijdonlilik; zarur qobiliyatlarning mavjudligi; qarzni qoplash muddati; qarzni qaytarishni ta’minlash; kafolatlar; moslashuvchan loyihaning mavjudligi; bank xodimlari oldida mijozning nufuzi.

Agar fuqarolarning jalb qiladigan o‘z mablag‘i yetarli bo‘lmasa, tadbirkor boshqa manbalardan qarz olishi mumkin. Qarz beruvchilar, odatda, o‘zlari biladigan va ishonadigan kishilarga o‘z korxonalarini tuzishga pul qarz berishadi. Qarz beruvchilar ehtiyotkordirlar va tavakkal qilish juda katta bo‘lsa, pul berishmaydi. Ular kelajagi yo‘q biznesga pul sarflab, ularni yo‘qotishni istashmaydi. Shu sababli ko‘pchilik qarz beruvchilar biznes-rejani puxta ko‘rib chiqishadi. Biznes-rejada korxonani tuzish va boshqarish tartibi, qancha pul talab qilinishi va korxona foyda keltira boshlagach, ular qanday ishlatilishi haqidagi ma’lumotlar aks etishi kerak.