O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XV asr boshlarigacha)

Vobkent
minorasi
, 
Jarqo‘r-
g‘on minorasi
, 
Mag‘oki attori masjidi
hamda ko‘plab saroy, 
* XI–XII asrlarda “dehqon” degan tushuncha o‘zi-
ning “qishloq hokimi”ni anglatuvchi asl ma’nosini 
yo‘qotdi

---

59
masjid, madrasa, minora, xonaqoh, maqbara, tim va kar-
vonsaroy kabi inshootlar quriladi.
Hunarmandchilik mahsulotlari o‘zining xilma-xilligi va 
yuqori darajada nafisligi bilan ajralib turadi. Bu davrda sha-
har 
larda, ayniqsa, kulolchilik, shishasozlik, miskarlik va 
chilangarlik rivoj topadi. Hunarmandchilikning taraqqiy etishi 
hamda ichki va tashqi savdoning kengayishi bilan bozor 
tijoratida pulga talab oshadi. Natijada kumush va misdan 
ko‘plab chaqa va tangalar zarb qilinadi. 
Qoraxitoylar hujumi.
 
Siyosiy jihatdan tobora zaiflashib 
bora 
yotgan Qoraxoniylar davlati o‘zining avvalgi mavqeyini 
yo‘qotib, saljuqiylar tazyiqiga uchraydi va unga qaram bo‘lib 
qoladi. 
XII asrning 30-yillari oxiri
ga kelganda Qoraxoniylar 
davlati sharqdan kelgan yangi istilochilar – ko‘chmanchi 
qo-
ra xi toylar 
(mo‘g‘ullarga mansub qabila) hujumiga duchor 
bo‘ldi. Qoraxitoylar
 
hukmdori 
Go‘rxon Bolasog‘un
shahrini 
Qoraxitoylar davlatining poytaxtiga aylantirgan.
Yettisuvga joylashib olgan 
qoraxitoylar
tez orada Sir-
daryoning o‘rta oqimiga tomon yurish boshlaydilar. Ularning 
jangovar qo‘ 
shin 
lari avval Shosh va Farg‘onaga, so‘ngra 
Zarafshon va Qash qadaryo viloyatiga bostirib kiradi. 
1137-yil
da 
ular 
Xo‘jand 
shahri yaqinida qoraxoniylarning eloqxoni 
Mahmud
ga qaq shatqich zarba beradilar. O‘zaro sulh tuzilib, 
qora 
xoniylardan katta tovon olingach, o‘z yurtlariga qaytib 
keta 
dilar. Lekin sulh uzoqqa cho‘zilmaydi. Oradan to‘rt yil 
o‘tgach qoraxitoylar yana Movarounnahrga yurish qiladilar.