O‘ZBEKISTONDA
FANLARARO
INNOVATSIYALAR
VA
16-
SON
ILMIY
TADQIQOTLAR
JURNALI
20.02.2023
TA'LIM TIZIMIDAGI MAVJUD ZIDDIYATLAR VA PEDAGOGIK JARAYONLAR
SAMARADORLIGINI OSHIRISH ОMILLARI
Urinboyeva Dilrabo Olimjonovna
O’zbekiston Xalqaro Islom Akademiyasi
Akademik Litseyi o’qituvchisi
Annoatatsiya:
Mazkur maqolada ta’lim tizimidagi muammolar va pedagogik
jarayonlarni samaradorligini oshirish bo’yicha ilmiy asosli fikr mulohazalar yuritilgan.
Kalit so’zlar:
Ta’lim tizimi, pedagogik jarayon, ta’lim bosqichi, innovatsiya.
Shaxs kelajagini belgilash va muhim poydevor yaratishga yo'naltirilgan faoliyatni
tashkil etishda uzluksiz ta'lim tizimidagi pedagogik jarayonlaming alohida о'mi bor,
ya'ni maktabgacha ta'lim, umumiy o'rta ta'lim maktablari,
akademik litseylar, kasb-
hunar kollejlari va oliy o'quv yurtlarida ta'lim oluvchilarda har tomonlama
barkamollik sifatlari tarbiyalanadi. Barkamol shaxsni shakllantirishda pedagogik
tizimning ingtegrativ tabiatiga mos rivojlantimvchi strategiyalami
tanlash hamda
mazkur tizimni tadqiq etish va takomillashtirishga tizimli, vazivatli, ijodiy,
refleksiv,
muvofiqlashtirilgan, etnik, shaxs-faoliyat, milliy-hududiy va innovatsion yondashuv
kabi yondashuv texnologiyalarini qo'llash va ulardan mazmun-mohiyatiga ko'ra to'g'ri
foydalanish muhim ahamiyat kasb etadi. Zero, "
Ta'lim - imkoniyatlar tengligini
ta'minlaydigan buyuk mezon. U jamiyat aql-zakovatining yuksalishi, raqobatbardoshlik-
ning kuchayishi va yutuqlar ko'payishining muhim omili vazifasini o'taydi
".
Pedagogik jarayonlaming o'zaro bog'liqligi va aloqadorligini ta'minlash va
samaradorligini oshirishning metodologik asoslari sifatida mazkur yondashuv
texnologiyalarini ко'rib chiqish vujudga kelayotgan vaziyatlarga bog'liq holda
pedagogik jarayonlar samaradorligini o'rganish, tahlil qilish
va takomillashtirishda
o'ziga xos ahamiyatga ega. Bugungi kunda pedagogik jarayon sub'yektlari uchun
qo'yilayotgan talablar ta'lim standartlari va o'quv dasturlarini unifikatsiya va
modernizatsiya qihsh; pedagogik jarayonni va sub'yektlar
faoliyatini rejalashtirish,
tashkil etish va takomillashtirishda pedagogik tizim komponentlarining o'zaro
aloqadorligi va bog'liqligi, integrativ tabiati kabi qator o'ziga xos xususiyatlarini
inobatga olish; mazkur tizimda innovatsion va hamkorlikdagi faoliyatni rejalashtirish,
tashkil etish va takomillashtirish uchun shart-sharoitlar yaratish, ya'ni
mazkur
jarayonning samaradorligini ta'minlash yo'nalishida maxsus kurslar, o'quv-seminarlari
tashkil etish va o'quv-metodik mahsulotlar bilan ta'minlash; ta'lim muassasasi, oila,
mahalla, jamoaviy boshqaruv organlari va jamoatchilik tashkilotlari faoliyatini
rivojlantirish, ya'ni hamkorlikdagi boshqaruvni tashkil etish va takomillashtirish kabi
qator yo'nalishlar bo'yicha mavjud muammolami bartaraf etishni nazarda tutadi.
Shuningdek, pedagogik jarayonlarning integrativ tabiatiga
mos rivojlantiruvchi
strategiyalami ishlab chiqish va amalga oshirish mexanizmlarini loyihalashtirish