Hozirgi kunda, Kongo Demogratik respublikasidagi «Inga Dam» to‘g‘oniga qurilayotgan va qurilishi 2025 yilda tugatilib ishga tushirilishirejalashtirilayotgan GESning quvvati 39 GVt ni tashkil qiladi.
a - Sayano SHushensk – 6,4 GVt (Rossiya); b - Uch dara -22,4 GVt (Xitoy);
v – to‘g‘onli GESning ko‘rinishi.
4.Dunyodagi eng katta, suv sathning ko‘tarilib-tushish 4.Dunyodagi eng katta, suv sathning ko‘tarilib-tushish prinsipi asosida ishlaydigan gidroelektrostansiya. Dunyoda eng birinchi va eng katta suv sathning ko‘tarilib-tushish prinsipi asosida ishlaydigan gidroelektrostansiya, 1967 yilda Fransiyadagi Rans daryosining okeanga quyilish joyiga qurilgan. Bu erda suv sathi ko‘tarilib-tushishining o‘rtacha miqdori 8 m ni, maksimal miqdori 12 m ni tashkil qiladi
Gidroelektrostansiyada og‘irligi 470 tonna, diametri 5,35 m li 24 dona
generator o‘rnatilgan bo‘lib, har biri 10 MVt dan hammasi bo‘lib 240 MVt
elektroenergiya ishlab chiqaradi (14-rasm).
Dunyodagi eng katta sathning ko‘tarilib-tushish prinsipi Dunyodagi eng katta sathning ko‘tarilib-tushish prinsipi asosida ishlaydigan turbina. Suv sathning ko‘tarilib-tushish prinsipi asosida ishlaydigan turbibina hamxuddi shamol oqimi kelioqimining kinetik energiyasini elektr energiyasiga aylantiradi. SHimoliy Irlandiya suvlari yaqiniga o‘rnatilgan dunyodagi eng katta ushbu SeaGen turbinasining quvvati 1,2 MVt tashkil qiladi. U diametrlari 20 m dan bo‘lgan 2 dona turbinadan tashkil topgan . Turbina parraklarini tashkil qiluvchi tizim o‘z o‘qi atrofida aylanishi tufayli turbina, to‘lqinlarning har qanday yo‘nalishiga moslashib ishlaydi. Turbinaga xiz-mat ko‘rsatish uchun uni suvdan yuqoriga ko‘tarib tushirish mumkinb uriladigan turbinalar kabi kelib urilayotgan suv
Bunday tizim ishlab chiqargan 1 MVt o‘rnatilgan quvvatning qiymati
5 mln. dollarga teng. Bu qiymat offshor shamol qurilmalaring narxidan
30 % ziyodroqdir. SHunga qaramasdan 2015 yili Janubiy Koreya qirg‘oqlarida,
narxi 820 mln. dollarga teng 1 MVt dan yuqori quvvatli suv sathining ko‘tarilib-
tushish prinsipi asosida ishlaydigan turbina o‘rnatish rejalashtirilgan.
4.Irrigatsiya tarmoqlaridagi kichik va o‘rta GESlar.
Hozirgi kunda quyidagi kichik GESlar ishga tushirilgan.
1.Surxondaryo viloyati To‘palang suv omboridagi GESning 1-navbati;
2.Toshkent viloyatidagi Ohangaron suv omboridagi GES;
3.Qashqadaryo viloyatidagi Hissorak suv omboridagi GES;
4.Samarqand viloyati Darg‘om kanalidagi kichik Gulba GESi;
5.Andijon viloyatidagi Andijon suv omboridagi 2-GES;
6.Xorazm viloyatidagi Tuyamo‘yin GESi;
7.Farg‘ona viloyati Ko‘ksuv kichik daryosidagi kichik SHohimardan GESi;
8.Toshkent viloyatidagi Ertoshsoy GESi.
Dostları ilə paylaş: |
