O’zbekistоnning eng yangi tаriхi

3.O'zbekistonning mintaqaviy tashkilotlar bilan ko'p tomonlama hamkorligi.

O'zbekiston tashqi siyosatining asosiy yo'nalishi mustaqil davlatlar Hamdo'stligiga kiruvchi mamlakatlar bilan o'zaro manfaatli teng huquqli aloqalarni mustahkamlashdan iborat edi. Aslida, sovet davrida markazni boshqarish uchun ma'muriy-buyruq uslubi, iqtisodiy nuqtai nazardan despotik siyosat sobiq ittifoqning bir qismi bo'lgan davlatlarni bir-biriga kuchli bog'liqligini ko'rsatdi. Ayniqsa, sobiq ittifoq tarkibidan chiqqan yosh mustaqil davlatlar qiyinchiliklarni bartaraf etish, iqtisodiy inqirozdan chiqish va zulm siyosatining oqibatlaridan qutulishning yagona echimi barcha mavjud imkoniyatlar bilan shug'ullanish bilan astoydil mehnat ekanini yaxshi anglagan. Shundan kelib chiqib, O'zbekiston mustaqil davlatlar Hamdo'stligi g'oyasini qo'llab-quvvatladi.

8 dekabr 1991, Belarus, Rossiya va Ukraina rahbarlari Minskda uchrashdilar, u erda mustaqil davlatlar Hamdo'stligi uchun asos yaratildi. 1991-yil 21-dekabr kuni Ozarbayjon, Armaniston, Belarus, Qozog'iston, Qirg'iziston, Moldova, Rossiya, Tojikiston, Turkmaniston, O'zbekiston va Ukraina rahbarlari MDHga a'zo bo'lib, Olmaota shahrida uchrashuv o'tkazdilar. Shunday qilib, XX asrning eng muhim voqealaridan biri – mustaqil davlatlar Hamdo'stligi bayrog'i paydo bo'ldi. Bayroq markazida tashkilotning emblemasi mavjud. Mustaqil davlatlar Hamdo'stligi ixtiyoriy iqtisodiy uyushma-MDH tashkil etdi. O'shandan beri MDHning bir qator uchrashuvlari bo'lib o'tdi, unda ko'plab muhim hujjatlar qabul qilindi. Bularning barchasi avvalgi iqtisodiy, madaniy, harbiy va boshqa aloqalarni yangi shartlarda – mustaqil davlatlararo munosabatlar shaklida davom ettirishga qaratildi.
1993 yil yanvar oyida Minskda bo'lib o'tgan MDH davlat rahbarlarining navbatdagi yig'ilishida mustaqil davlatlar Hamdo'stligi Nizomi qabul qilindi. 1993 yil dekabr oyida esa Ashxobodda MDH Davlat rahbarlarining Majlisi bo'lib o'tdi, unda Gruziya MDH a'zoligiga qabul qilindi va Hamdo'stlik tarkibi 12 davlatga yetdi.
1994ning oktyabr oyida Moskvada bo'lib o'tgan MDH davlat rahbarlarining yig'ilishida Moskvada joylashgan davlatlararo iqtisodiy qo'mita (IEC) tashkil etildi. 1996da MDH bayrog'i qabul qilindi. MDH raisi lavozimi o'z navbatida bir mamlakat rahbaridan boshqasiga o'tadi. MDHning asosiy maqsadlarini amalga oshirish uchun Hamdo'stlik davlatlari davlat suverenitetini o'zaro tan olish va hurmat qilish, bir-birining ichki ishlariga teng huquqlilik va aralashmaslik, iqtisodiy kuchlardan va bosim ko'rsatishning boshqa usullaridan foydalanishdan voz kechish kabi normalarga rioya qilish majburiyatini o'z zimmalariga oldilar. Qozog'iston poytaxti Ostona shahrida 2004-yil sentabr oyida bo'lib o'tgan MDH sammitida terrorizmga qarshi kurashish bo'yicha MDHning "xavfsizlik Kengashi" ni tashkil etish to'g'risida qaror qabul qilindi. 2005 yil avgust oyida Turkmaniston MDH rasmiy a'zolaridan chiqib, Hamdo'stlik kuzatuvchisi maqomini oldi. Avgust oyida 2008, MDHdan chiqish istagi Gruziya tomonidan e'lon qilindi va avgust oyida 2009 Gruziya MDHga a'zolikni tugatish to'g'risida qaror qabul qilindi. Bugungi kunda MDH 10 davlatlarini o'z ichiga oladi: Rossiya, Ukraina, Belarus, Qozog'iston, O'zbekiston, Qirg'iziston, Tojikiston, Ozarbayjon, Armaniston, Moldova va bir kuzatuvchi – Turkmaniston.
Xalqaro moliya institutlari bilan hamkorlikni kengaytirish har qanday davlatning iqtisodiy rivojlanishining asosi hisoblanadi. Zamonaviy sharoitda O'zbekiston taraqqiyotning yangi bosqichini boshlab, xalqaro moliya institutlari bilan hamkorlikni yanada chuqurlashtirish va ularni yangi sifat darajasiga ko'tarish tashabbusi bilan chiqdi. Barchamizga ayonki, xalqaro moliya tashkilotlari O'zbekiston bilan o'zaro manfaatli hamkorlik qilib kelmoqda, tinchlik va barqarorlik to'la kafolatlangan, ulkan ishlab chiqarish salohiyati, yer osti va yer usti boyliklari mavjud. O'zbekiston boy xomashyo bazasi va resurslariga ega. Eng muhimi, yuksak intellektual salohiyat, ulkan bunyodkorlik salohiyatiga ega mehnatkash va saxovatli xalqimiz yurtimiz farovonligi va ravnaqi yo'lida umuminsoniy manfaatlarga to'la javob beradigan turmush tarzini yaratishga qodir. Aynan Shuning uchun O'zbekiston Prezidenti Jahon banki, xalqaro valyuta jamg'armasi va boshqa nufuzli moliya muassasalari bilan to'g'ridan-to'g'ri muloqot va o'zaro manfaatli hamkorlikni yo'lga qo'yish choralarini ko'rmoqda.