O‘zbekistonning eng yangi tarixi (Oliy o‘quv yurtlari nomutaxassis fakultet talabalari uchun) Darslik Toshkent 2021

4.
 
Mustaqillik yillarida madaniyat va san’atning taraqqiyoti. Beshta 
tashabbus va uning yuksak ma’naviy madaniyatni ta’minlashdagi o‘rni. 
Mustaqillik yillarida yoshlarimizga bo‘lgan e’tiborni yanada kuchaytirish, 
ularni madaniyat, san’at, jismoniy tarbiya va sportga keng jalb etish, yoshlarda 
axborot texnologiyalaridan foydalanish ko‘nikmalarini shakllantirish, yurtimiz 

---

138 
yoshlari o‘rtasida kitobxonlikni targ‘ib qilish, xotin-qizlar bandligini oshirish 
maqsadida Prezidentimiz tomonidan ilgari surilgan 5 ta muhim tashabbus muhim 
ahamiyat kasb etadi. Mazkur 5 tashabbus keng jamoatchilik, ayniqsa, yoshlar 
tomonidan katta qiziqish bilan kutib olindi. Shuni alohida ta’kidlash lozimki, 5 ta 
muhim tashabbusning har bir yo‘nalishi ma’lum bir sohani o‘z ichiga qamrab oladi. 
Birinchi tashabbus - yoshlarning musiqa, rassomlik, adabiyot, teatr va 
san’atning boshqa turlariga qiziqishlarini oshirishga, iste’dodini yuzaga chiqarishga 
xizmat qiladi. 
Ikkinchi tashabbus - yoshlarni jismoniy chiniqtirish, ularning sport sohasida 
qobiliyatini namoyon qilishlari uchun zarur sharoitlar yaratishga yo‘naltirilgan. 
Uchinchi tashabbus - aholi va yoshlar o‘rtasida kompyuter texnologiyalari va 
internetdan samarali foydalanishni tashkil etishga qaratilgan. 
To‘rtinchi tashabbus - yoshlar ma’naviyatini yuksaltirish, ular o‘rtasida 
kitobxonlikni keng targ‘ib qilish bo‘yicha tizimli ishlarni tashkil etishga 
yo‘naltirilgan. 
Beshinchi tashabbus - xotin-qizlarni ish bilan ta’minlash masalalarini nazarda 
tutadi. 
5 ta muhim tashabbus doirasida mamlakatimiz yoshlari o‘rtasida kitobxonlik 
an’anasini yanada jonlantirish, kitob mutolaasiga keng e’tibor qaratish bo‘yicha 
amalga oshirilayotgan sa’y-harakatlar diqqatga sazovordir. 2017-yil sentabr oyida 
ta’lim muassasalarida “Men sevib o‘qigan kitob”, “Eng yaxshi kitobxon” tanlovlari 
tashkil etildi. Buning uchun byudjetdan tashqari mablag‘lar, xayriya mablag‘lari 
hisobidan 160 mln. so‘m ajratildi. Har bir tuman markazlarida kitob do‘konlari, 
kutubxonalar ochildi va yangi asarlar bilan boyitildi. 
Davlatimiz rahbari tomonidan 2017-yil 28-iyulda qabul qilingan “Ma’naviy- 
ma’rifiy ishlar samaradorligini oshirish va sohani rivojlantirishning yangi bosqichga 
ko‘tarish to‘g‘risida”gi Qarori bilan Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi 
tashkil etildi. Ushbu markazning faoliyati bilan bog‘liq asosiy vazifalarda, xususan, 
milliy g‘oyani yurtimizda yashayotgan barcha millat va elatlar, ijtimoiy toifa vakillari 
orasida keng targ‘ib qilish, bunyodkorlik ruhini yalpi ijtimoiy harakatga aylantirish, 
yoshlar orasida ertangi kunga ishonch tuyg‘ularini kuchaytirish bo‘yicha vazifalar 
belgilandi. 
Tarixan olib qaraganda, O‘zbekiston SSSR tarkibida bo‘lgan paytdayoq o‘zbek 
xalqining zabardast din ulamolarining xotirasini sharaflab, ilmiy anjumanlar o‘tkazish 
an’anasi boshlab yuborildi. Shu o‘rinda O‘zbekiston SSR Prezidenti I.Karimov 
tomonidan Abu Iso Muhammad ibn Iso at-Termiziyning 1200 yilligiga bag‘ishlab 
o‘tkazilgan ilmiy anjuman (1990-yil 14-sentabr) ishtirokchilariga yuborilgan 
tabrigidan qisqa keltirish maqsadga muvofiq bo‘ladi: “O‘zbekiston hukumati 
mo‘minlarning istaklarini inobatga olib, musulmon dunyosining eng muqaddas 
yodgorliklaridan biri - Xalifa Usmon “Mushafi”ni ular ixtiyoriga qaytarib berdi. Qator 
tarixiy obidalar diniy tashkilotlar ixtiyoriga o‘tkazildi. Yangi masjidlar ochilmoqda. 
Makka va Madinani ziyorat etishga borayotgan musulmonlar ko‘paydi... Davr shu 
kunning zarur muammolarini hal etishga intilish barobarida ona tarixning ilg‘or 

---