Patogen bakteriyalar saprofitlardan farq qilib, kuchsiz bioximik aktivlikka ega va uzining tarkibida ma’lum bir ferment tutadi. Bemor odam organizmdan ajratib olingan bakteriyalar bioximik aktivligini aniqlash yuqumli kasalliklarga tashxis quyishni yengillashtiradi.
Ekzo va endofermentlar, bulardan tashqari konstitutiv, adaptiv yoki indutsirlangan fermentlar farqlanadi. Indutsirlangan fermentlar bakteriya xujayrasida oziq muxitlar tarkibida ma’lum bir substratlar bulganda paydo buladi. Adaptiv fermentlar bakteriya xujayrasining uzgargan sharoitlarda yashashga moslashishga yordam beradi.
Ko’pchilik mikroorganizmlar turli tuman fermentlar sintezlaydi. Masalan, Bac.subtilisdan amilaza, Acl.griseus dan proteaza, Acl.fradial dan keratinaza va proteinazalar olinadi. Bundan tashqari, sellyuloza, nukleaza va boshqa fermentlarni ham mikroorganizmlar sintezlaydi. Fermentlar turli sohalarda, masalan, oziq ovqat, vino, spirt, pivo tayyorlashda, organic kislotalar, aminokislotalar, vitaminlar, antibiotiklar va boshqa moddalar olishda muhim ahamiyatga ega
Mikroorganizmlar sintezlaydigan fermentlar va aminokislotalar
Mikroorganizmlarning oziqlanishi, o’sishi va hayot faoliyati uchun turli aminokislotalar kerak bo’Iadi. Ba’zi bakteriyalar bitta (masalan, ich terlama salmonellasi triptofanga), boshqalari esa ikki va undan Ortiq aminokislotalarga ehtiyoj sezadi. Ko’pgina bakteriyalarning aminokislotalarni sintez qilish xususiyati Yo’qolgan. Bazi bakteriyalarda vitamin va aminokislotalar yetishmaydi. Boshqa bakteriyalarga esa vitamin, aminokislota va o’stiruvchi omillar (masalan olein va sirka kislotalari, purin va pirimidin asoslari) zarur.
Mikroorganizmlarning oziqlanishi, o’sishi va hayot faoliyati uchun turli aminokislotalar kerak bo’Iadi. Ba’zi bakteriyalar bitta (masalan, ich terlama salmonellasi triptofanga), boshqalari esa ikki va undan Ortiq aminokislotalarga ehtiyoj sezadi. Ko’pgina bakteriyalarning aminokislotalarni sintez qilish xususiyati Yo’qolgan. Bazi bakteriyalarda vitamin va aminokislotalar yetishmaydi. Boshqa bakteriyalarga esa vitamin, aminokislota va o’stiruvchi omillar (masalan olein va sirka kislotalari, purin va pirimidin asoslari) zarur.
