P-etiltoluolning chemoffice dasturida olingan spektral xarakteristikalarining nazariy tahlili

P-ETILTOLUOLNING CHEMOFFICE DASTURIDA OLINGAN SPEKTRAL XARAKTERISTIKALARINING NAZARIY TAHLILI
MuxammadiyevaMehrinigor Jamshid qizi, Toshov Hamza Sayidmurodovich
MirzoUlug’beknomidagiO’zbekistonMilliyuniversiteti

UshbuizlanishimizdaChemOffice dasturi yordamida p-etiltoluolning¹H, ¹³C va IQ spektrlarininazariyo’rganishnatijalarikeltirilgan.ChemOffice dasturi kimyosohasigamo’ljallangandasturhisoblanib,murakkabmolekulalarnifazoviyaksettirishgaimkonberadi, bog'lanishuzunliklarini, atomlarorasidagiburchaklarnivaboshqalarnihisoblabchiqadi, zaryadqiymatlarinio’raganishorqalireaktsionmarkaznianiqlashshuningdekbirikmaningtuzilishio’rganishgayordamberuvchispektroskopiktadqiqotusullaridan IQ, YaMR¹H, YaMR¹³C kabilarniolishvatahlilqilishimkoniyatimavjud.ChemOfficekengimkoniyatgaega, kimyogarlargato‘liqko‘makchivazifasinio‘tayoladigandasturhisoblanadi[1].

P-etiltoluolmoddasini IQ vaYaMRspektrlariniolishuchundastlabChemOfficedasturidayordamida 2D strukturasichizibolinib,so’ngrategishlispektrlariolindi. Bu dasturqisqavaqtdavomidamoddaningspekrlariniolishgayordamberadi.Quyidap-etiltoluolning¹ H, ¹³ C va IQ spektrlariniolishnatijalarikeltirilgan. Bu natijalarChemOfficedasturiningChemDrawqismidaolindi.

Spektrdanko’rinibturibdikip-etiltoluolmoddasidagiprotonlarquyidagichaspektrninamoyonqilmoqda:1.25 m.udaHlartriplet;2.34 m.udaHlarsinglet;2.60 m.udaHlarkvartet;6.98 m.udaHlardublet;7.18 m.udaHlardubletsingnallarkuzatildi.
1-Jadval
p-etiltoluolmoddasiningtajribalarasosidaolinganYaMR-¹HspektrivanazariyolinganYaMR-¹Hspektrisolishtirmajadvali

	Chem Draw Ultra (YaMR-^1H) nazariy	SDBS-(YaMR-^1H) 89.56 MHz0.04 ml:0.5 ml CDCl3 Amaliy
1	1.25 m.u da (triplet)	1.215 m.u da (triplet)
2	2.34 m,u da (singlet)	2.303 m.u da (singlet)
3	2.60 m.u da (kvartet)	2.59 m.u da (kvartet)
4	6.98 m.u da (dublet)	7.08 m.u da (dublet)
5	7.18 m.u da (dublet)	7.08 m.u da (dublet)

Moddaning¹H spektriolingandanso’ngunung¹³C spektriolindi.14.5 m.u da C singlet;21.3 m.u da C singlet;28.2 m.u da C singlet;127.6 m.u da C lar singlet;128.9 m.u da C lar singlet;135.6 m.u da C singlet;141.3 m.u da C singletsingnallarkuzatildi.