Avvalgi paragraflarda ko‘rib o‘tilgan buyruqlar sathidagi parallellik asosida qurilgan – konveyerli va superskalyar arxitekturali protsessorlar kompyuterlarning ishlash tezliklarini, ya’ni kompyuterning ish unumini yoki unumdorligini odatda 5- 10 barobar oshirish imkonini berar ekan. Kompyuterlar unumdorligini 50, 100 barobar va undan ko‘proq oshirish uchun – bir nechta protsessorlardan iborat kompyuterlarni yoki bir nechta kompyuterlardan iborat kompyuter tizimlarini yaratish kerak ekan. Ushbu sohaga oid adabiyotlarda - tizim iborasi, bir nechta kompyuterlardan iborat kompyuterlar jamlanmasiga nisbatangina emas, balki bir nechta protsessorlardan iborat kompyuterga nisbatan ham ishlatiladi. Hozirda bunday kompyuterlarni – ko‘p yadroli protsessorga ega kompyuterlar yoki tizimlar deb atalmoqda.
Raqamli kompyuter bu berilgan buyruqlar asosida masalalarni echa oladigan mashinadir. Masala echimini bayon qiladigan buyruqlar ketma ketligi dastur deb ataladi. Har bir kompyuterning elektron sxemasi cheklangan sondagi buyruqlar majmuasini taniydi va bajara oladi. Barcha dasturlar bajarilishidan oldin qo‘yidagilardan murakkab bo‘lmagan buyruqlar ketma ketligiga aylantiriladi:
Massivli-parallel kompyuterlar paydo bo'lishi bilan parallel jarayonlarni aloqasini qo'lab-quvvatlovchi kutubxona interfeyslar keng tarqaldi. Bu yo'nalishning toifali vakiliga Message Passing Interface (MPI) interfeysi misol bo'ladi. Bu interfeys amalda vektor-konveyyerli super- EXM dan tortib shaxsiy kompyutergacha bo'lgan barcha parallel platformalarda mavjud. Dasturning qaysi parallel jarayonlari dasturning qaysi qismida va jarayonlar bilan ma'lumotlar almashishi yoki o'z ishini sinxronlab borishi kerakligini dasturchining oʻzi belgilaydi. Odatda parallel Jarayonlaming manz!! soxasi turlicha bo'ladi. Xususan, bu g'oyaga MPI va PVI da amal qilinadi.
