1 Bismillahir rohmanir rohiym Muqaddima

Mevalari 
Rosululloh sollallohu alayhi vasallam yangi yetilgan 
(yaʻni quritilgan emas) xurmoni bodring bilan yerdilar
2
. 
Yangi yetilgan xurmoni tarvuz bilan yerdilarda: “Buni 
issiqligini buni sovuqligi bilan sindiramiz”, derdilar
3
. Yana u 
zot yangi xurmo bilan sariq tarvuzni jamlab yerdilar
4
. 
Odamlar bogʻlari meva bersa, eng birinchisini Nabiy 
sollallohu alayhi vasallamga olib kelishardi. Uni olib 
Rosululloh: “Ey Alloh, mevamizga baraka ber, shahrimizga 
baraka ber, so’imizga baraka ber, muddimizga baraka ber! Ey 
Alloh, albatta Ibrohim sening quling va xaliling va 
paygʻambaringdir. Va men ham quling va paygʻambaringman. 
U sendan Makka uchun duo qilib soʻragandi. Men ham u 
Makkaga soʻragani kabi va yana huddi shuncha narsani 
1
Buxoriy, 2567. Muslim, 2972. 
2
Buxoriy, 5440. Muslim, 2043. 
3
Abu Dovud, 3836. Termiziy, 1843. 
4
Nasaiy, 6692. Ahmad, 12449. 

---

24 
Madina uchun soʻrayman”, dedilar. Keyin uning kichik 
bolasini chaqirtirib, mevani unga berardilar
1
.
 
Taomlanishdan oldin va keyin nima derdilar? 
Rosululloh sollallohu alayhi vasallam bir bolaga: “Ey bola, 
Allohni ismini ayt, va oʻng qoʻling bilan ye, va oldingdan ye!” 
dedilar
2
. 
Taomlanish boshida Allohni zikr qilmagan odam haqida 
quyidagini aytganlar: “Birortangiz ovqat yesa Allohni zikr 
qilsin. Boshida Allohning ismini zikr qilishni unutgan boʻlsa, 
“Bismillahi avvalahu va aaxirohu” desin”, dedilar
3
. 
Ma’nosi: “Avvalida ham oxirida ham Allohning ismi bilan 
(yeyman)”. 
"
ُ دْمَحْلا
َُّ ّلِل
ا ًريّثَك
اًبّ يَط
اًك َراَب م
،ّهيّف
َُرْيَغ
،ٍّ يّفْكَم
َُل َو
ٍُّعَد َو م
َُل َو
ىًنْغَتْس م
، هْنَع
اَنَب َر
"
Taomlanib boʻlsalar: “Alhamdulillahi kasiyron