BAKTERIYA TOKSINLƏRİ
EKZOTOKSİNLƏR
Çox kiçik konsentrasiyalarda makroorqanizmin hüceyrələrinə öldürücü təsir göstərən zülal təbiətli (
ferment) maddələrdir
Bunlar
Zülali toksin də adlanirlar
Ekzotoksinlər həm hüceyrədən xaricə ifraz olunur həmdə hüceyrənin daxilində yerləşərək onun
parçalanmasi
zamani xaricə çixirlar
S.disenterianin şiqa toksini və digər şiqayabənzər ekzotoksinlər yalniz hüceyrənin daxilində olurlar və
mikrob məhv olan zamani xaricə çixirlar
Ekzotoksinlər adətən Protoksinlər adlanan qeyri-fəal maddələr halinda sintez
olunurlar
Botulizmin ekzotoksini bütün bioloji zəhərlər arasinda ən güclüsüdür
Ekzotoksinlərin növləri
1) Enterotoksinlər-nazik bagirsaq epitelini zədələyir
2) Neyrotoksinlər-sinirləri zədələyir
3) Dermonekrotoksinlər-dərini zədələyir
4) Sitotoksinlər-müxtəlif hüceyrələri zədələyirlər
5) Hemolizinlər –eritrositləri zədələyir
6) Leykosidinlər-leykositləri və makrofaqlari zədələyir
Ekzotoksinlər təsir mexanizminə görə 3
qrupa ayrilir
Dostları ilə paylaş: