Bajaruvchi yo‘qligi jinoyatda ishtirokchilikni istisno etadi. Uning
xatti-harakati jinoyatning boshqa ishtirokchilari qilmishini yuridik
baholashga ham ta’sir ko‘rsatadi. Muayyan jinoyat subyektini tavsiflovchi
alomatlarga ega shaxsgina bajaruvchi deb tan olinishi mumkin, aks holda
uning qilmishida jinoiy javobgarlikka jalb etishning zaruriy sharti mavjud
bo‘lmaganligi bois, jinoyat tarkibi bo‘lmaydi. Bu nafaqat barcha
subyektlarga xos umumiy belgilarga (muayyan yoshga yetish, aqli rasolik),
balki maxsus subyektni tavsiflovchi alomatlarga ham daxldordir. Agar
JKning Maxsus qismi moddasi, maxsus subyekt mavjudligini talab etib,
jinoiy javobgarlikka tortilayotgan shaxs ushbu maxsus subyekt
alomatlariga ega bo‘lmasa (masalan, mansabdor shaxs, harbiy xizmatchi,
tergovchi, sudya va hokazo bo‘lmasa), u holda shaxs mazkur jinoyat
tarkibining obyektiv tomoniga kiruvchi muayyan harakatlarni amalga
oshirganda ham, jinoyatning bajaruvchisi deb tan olinishi mumkin emas.
JK 28-moddasi 2-qismi holatlaridan kelib chiqib, bajaruvchilikning
bir necha muhim belgilarini ajratish mumkin:
– jinoiy qasdni, ya’ni jinoyatni to‘liq yoki qisman bajarish;
– jinoyatni bevosita sodir etish;
– jinoyatni qonun kuchiga ko‘ra javobgarlikka tortilmaydigan boshqa
shaxslardan yoki o‘zga vositalardan foydalanish orqali sodir etish
(jinoyatni bilvosita sodir etish).
Jinoyatni to‘liq sodir etish – bu JK Maxsus qismi moddasi
dispozitsiyasidagi ta’rifiga muvofiq qilmishni to‘liq hajmda bajarishdir.
Mazkur holatda jinoyatda jinoyat tarkibining obyektiv tomoni to‘liq
bajariladi.
Dostları ilə paylaş: 
