12
uchun 2 ml 0,3M TXK (trixlor uksusnaya kislota) kislotadan solamiz va ferment
reaksiyasini to‘xtatamiz.
Aralashmani shu xaroratda yana 20 daqiqa saqlaymiz, qog‘oz
filtrdan
o‘tkazamiz, filtratdan 1 ml olib 5 ml dan 0,5 M natriy karbonat eritmasidan qo‘shib
aralashtiramiz va aralashtirishni to‘xtatmay 1 ml ishlatiladigan Folin reaktividan
ertimaga qo‘shamiz. 20 daqiqadan keyin eritmalar och ko‘k rangga kiradi, optik
zichlik intensivligini FEK da to‘lqin uzunligi 630 nm da kyuvetada (eni 10 mm)
o‘lchaymiz (kontrol namunaga qaraganda). Ikkinchi kontrol probirkasiga oldin 2 ml
0,3M TXK kislotani solib keyin 1 ml ferment eritmasidan qo‘shib termostatda 20
daqiqa ushlab turamiz. So‘ng filtrlab, 1 ml filtratdan olib 5 ml 0,5M natriy karbonat
eritmasidan va 1 ml Folin reaktividan qo‘shamiz.
Xisobot:
Proteolitik aktivlikni formula bo‘yicha
aniqlaymiz, ed/mg da.
D – FEK da ulangan optik zichligi
4–reaksion aralashmaning xajmi TXK kislotasi qo‘shilgandan keyin.
1,72 – tirozin koeffitsienti, grafik bo‘yicha aniqlanadi.
10 – gidroliz vaqti, min.
- ferment preparat miqdori proteoliz ichida olingan (1 ml ferment eritmaga mg da
olinadi.)
- fruktofuranozidaza (invertaza) kataliz reaksiya orqali uzumdan saxarozani
glyukoza va fruktozaga ajratadigan ferment bo‘lib achitqilarda o‘z
aktivligini
ko‘rsatadi.
Uzum pishayotgan vaqtda - fruktoza aktivligi ko‘payadi va uning maksimumi
pishgan uzum xosilida bo‘ladi.
- fruktoza aktivligi uzumning xar xil navlarida xar xil bo‘ladi. Uzumda invertaza
izofermentlari borligi aniqlangan. Agarda uzumning navlarida ferment kam miqdorda
bo‘lsa, saxarozaning xam kam miqdorda borligi aniqlanadi.
Suslani sulfitatsiyasi - fruktoza aktivligiga salbiy ta’sir etmaydi. Suslani
bijg‘ish paytida achitqilardan sharobga o‘zining invertazasini chiqarishadi. Amalietda
bu narsa shampan sharoblar ishlab chiqarishda ishlatiladi. SHarobga qo‘shilgan
saxarozani inversiyalash uchun, ma’lumki saxarozani inversiyalash shampan
sharoblarida - fruktoza orqali amalga oshiriladi .
Boshqa xil sharoblarda fermentlarning
aktivligi aniqlandi, lekin juda kam
miqdorda shampan sharoblarga qaraganda sharoblarni ushlab turishda ferment o‘z
aktivini yo‘qotadi. Bentonit, kizelgur, jelatin va SQT (sariq qon tuzi)
bilan sharob
tindirilinganda ferment xam o‘z faoliyatini to‘xtatadi. Boshqa fermentlarga qaraganda
- fruktoza eng saqlanib qoluvchi ferment deb xisoblanadi. Bir xillarida 1-2 yillik
turgan sharoblarda uni o‘z aktivligini yo‘qotmaganligi aniqlanishi mumkin.
13
Nazorat savolari:
Fermentlarni proteolitik aktivligi deganda nimani tushunasiz?
Fermentlar qaerda bo‘ladi va ular nima vazifani bajaradi?
Dostları ilə paylaş: