FTAI
Jild: 03 | Nashr: 04 | април 2022
“BILIG – ILMIY FAOLIYAT” nashri http://bilig.academiascience.org
336
Q. K. Janiqulov
SamVMI akademik litsey matematika fani o‘qituvchisi
PARAMETRGA BOG‘LIQ DARAJALI FUNKSIYANING ASOSIY XOSSALARI VA
QO’LLANILISHI
FAN, TA’LIM VA
AMALIYOT
INTEGRATSIYASI
ISSN: 2181-1776
Annotatsiya
Darajali funksiyaning eng sodda ko‘rinishi va uning asosiy xossalari hamda grafigi
elementar matematika kurslarida atroflicha o‘ganilgan. Maqolada
darajali funksiyaning
parametrlashtirilgan eng umumiy ko‘rinishi o‘rganilgan, jumladan kasr-chziqli funksiyalar
ham parametrlarning tanlangan xususiy qiymatlarida hosil bo‘ladi. Bundan tashqari umumiy
ko‘rinishdagi darajali funksiya unda qatnashgan parametrlarning
qanday qiymatlarida
nollarga ega, qachon asimptotalarga ega, grafiklari qaysi choraklarda joylashishi haqidagi
savollarga to‘liq javob berilib, oddiy giperboladan boshlab umumiy ko‘rinishdagi
giperbolagacha yasalish ketma-ketligi sxemasi misollarda ko‘rsatib berilgan.
Kalit so’zlar: Darajali so‘zlar,
funksiya, parameter, kanonik shakli, ko‘rsatkich, kasr-
chiziqli, kvadrat funksiya,
butun son, ratsional son,
simmetrik sindirish, qisish, darajali
giperbola,
darajali parabola, yordamchi koordinata o‘qlari.
Darajali funksiya umumiy o‘rta va o‘rta maxsus ta‘lim matematikasida asosan
(1)
kanonik shaklda o‘rganiladi,
bu yerda a haqiqiy son
esa ratsional son.
Biz darajali funksiyaning quyidagi parametrlar orqali berilgan umumiy ko‘rinishini
o ‗rganamiz.
