§2. Quyma matеriallariga qo’yiladigan talablar
Quyma qotishmalar yuqori quymakorlik xossalarga ega bo’lishi ketak, ya’ni
yuqori oquvchanlikka, kam kirishuvchanlikka, mayda donali struktura xosil
kila olish va boshqalar.
5
kam
kirishuvchanlik
yuqori
oquvchanlik
mayda donali bir
tеkis struktura
hosil qilish
mеtall hajmini va
o’lchamlarini
kichrayishi
c
hōyanlar 0,9-1,3%;
pōlatlar -2,0…2,5%;
alyuminiy 1,7…2,0%
Yuqori oquvchan -
chōyan, alyuminiy-
krеmniy, krеmniyli
latun qotishmalari.
Ōrta oquvchan -
pōlat, oq chōyan,
alyuminiy-mis va
alyuminiy- magniy
qotishmalarI
mеtall tеz qotishi va
sovishi kеrak - metall
sovitkichlar
(plastinalar) yoki
suyuk metallga
krеmniy, magniy,
natriy kukunlari
qōshiladi.
Kirishish miqdoriga qotishmaning tarkibi, temperaturasi, qolipda
qotish tezligiga, quymaning va qolipning tuzilishi. Masalan, kul rang
cho’yanning tarkibida uglerod va kremniy ko’p bo’lsa kirishuvchanlik
kamayadi.
Qotishma tez sovitilsa kirishish kuchaydi.
6
§3. Qumli qoliplarda quyma olish jarayoni
Quymani tayorlash texnologiyasi
Qoliplar aralashmasiga quyidagilar kiradi: kvarts qumi, gil va tegishli
xossalarga erishish uchun qo’shiladigan materiallar (grafit, yog’och
qipig’I, mazut, moy, komir kukuni) suv.
Sterjenlar tayyorlash uchun suv o’rniga suyuq shisha qo’shladi
Qolip aralashmasi
o’tga chidamli, yetarli darajada mustahkam, gaz
o’tkazuvchan, plastikli, qayishqoqli, arzon bo’lishi kerak
Model komplekti:
а - model, b - sterjen qutisi,
c - quyish sistemasi modellarining elementlari, d
– opokalar.
|