48
Nazorat savollari: 1. Psixologiyaning boshqa fanlar bilan aloqasi haqida nimalarni bilasiz?
2. AQSH va RFdagi mavjud psixologik xizmat yo`nalishlarini izohlang?
3. Psixologiya tarmoqlarining qisqacha tavsiflari nimalardan iborat?
7- MAVZU. PSIXOLOGIYA FANINING METODLARI. Tayanch tushunchalar: psixologiya fanining metodlari, kuzatish metodi, so‟rov metodi, psixologik testlar, psixologik eksperiment, modellashtirish. 7.1. Psixologiya fanining asosiy metodlari. An‟anaviy ravishda tadqiqot metodlari asosiy va yordamchi metodlarga
ajratiladi. Asosiy metodlar - kuzatish va eksperiment – bola taraqqiyoti haqida
ishonchli ma‟lumot bera oladi. Yordamchi metodlar - test, so‟rov, faoliyat
mahsullarini o‟rganish - tasvirlovchi ma‟lumot berib, bu ma‟lumot asosida
faqatgina taxminlarni ilgari surish mumkinbo‟ladi.
Umuman, psixologiyada inson psixikasini tadqiq qilish metodlarining turli
tasnifi mavjud. Shular to„g„risida umumiy psixologiya kursida keng ma‟lumotlar
berilgan. Bolalar psixologiya fani ham psixologiyaning boshqa sohalari singari
o„ziga xos ilmiy tadqiqot metodlariga ega. Quyida rus psixologi B.G.Ananevni
tavsiya qilgan klassifikatsiyasiga asoslangan holda mazkur metodlarning
xususiyatlarini yoritishga harakat qilingan.
Psixologiyaning asosiy metodlari.
Asosiy metodlar Asosiy metodlarning turlari Kuzatish metodi Tashqi (obyektiv kuzatish)
Ichki (o‟z-o‟zini kuzatish)
Erkin kuzatish
Standartlashtirilgan kuzatish
49
Guruh ichida kuzatish
Guruh tashqarisida kuzatish