11-sinf Informatika va axborot texnologiyalari 1-bilet

---

11-sinf Informatika va axborot texnologiyalari
 
1-BILET 
1. Axborot.Axborotning ko‘rinishlari, xususiyatlari va turlari. 
«Informatsiya» so„zi turli tillarda ishlatilib, ma‟nosi turlicha talqin qilinsa ham, ularning asosida 
lotincha informatio so„zi yotadi. U «tushuntirish», «tavsiflash», «xabar olish» degan ma‟nolarni 
anglatadi.O„zbek tilida informatsiya so„zi axborot deb tushuniladi. 
AXBOROT deganda biz barcha sezgi a‟zolarimiz orqali borliqning ongimizdagi aksi yoki ta‟sirini, 
bog„liqlik darajasini tushunamiz. Inson Axborotni hayotdan har xil ko„rinish yoki shakllarda oladi: 
rasm, chizma, fotosurat, yozuv; nur yoki tovush; har xil to„lqinlar; elektr va nerv impulslari; magnit 
yozuvlari; mimika; hid va ta‟m; organizmlarning sifat va xususiyatlarini saqlovchi xromosomalar va 
hokazo. Axborotning quyidagi xususiyatlar bor: axborotning qimatli bo`lishi; axborotning to`liq 
bo`lishi; axborotning ishonchli bo`lishi. Axborotning bu 3 ta asosiy xususiyatidan tashqari 
boshqaxususiyatlari ham bo„lib, axborot tushunarli, qisqa yoki batafsil ifoda etilishi zarurligini 
ta‟kidlab o„tish joiz. Axborot quyidagi tulari mavjud; uzlukli ko„rinishli (diskret axborotlar) va 
uzluksiz axborotlar. 
2. Kompyuter grafikasi guruhlari va turlari. 
Yaratish usuliga ko'ra kompyuter grafikasi ikki guruhga ajratiladi: 1) 2D (inglizeha two dimension - 
ikki oTchamli jumlasidan olingan). 2) 3D (inglizcha three dimension - uch oTchamli jumlasidan 
olingan). Ikki o`lchamli grafika yassi va tekis sirtlarda yaratilgan tasvirlar bo`lib, ularga misol 
sifatida printerda qog„ozga chop etilgan fotosurat, rassom tomonidan xolst (maxsus mato)da 
chizilgan rasmlami keltirish mumkin. 
Uch o„lchamli grafika yordamida hajmga ega jismlar tasvirlanadi. Bunda jismning fazoda egallagan 
o„mi mayda kublar bilan to„ldiriladi. Agar bu kublar yetarlicha kichik bo„lsa, inson ko„zi ulami 
ilg„amaydi va kublar yaxlit bir jism sifatida ko„z o„ngimizda gavdalanadi. Ikki o„lchamli kompyuter 
grafikasi quyidagi turlarga ajratiladi: 1) rastrli grafika; 2) vektorli grafika; 3) fraktal grafika. 
3. 
MS Excel. ? va ?? belgilarining o‘rniga qanday funksiyalar qo‘yilsa, 
«=?(Остат(23;9)+??(Сцепить(23;9));2)» formulaning qiymati 24 ga teng bo‘ladi? 
 
2-BILET 
1. Axborotli jarayonlar. Axborotlarni saqlash, uzatish va qayta ishlash. 
Axborotlar ustida bajariladigan amallar bilan bog„liq barcha jarayonlar axborotli jarayonlar deb 
ataladi. 
Axborotli jarayonlarga quyidagilar kiradi: hosil qilish, to„plash, izlash, saqlash, uzatish, qabul qilish, 
o„lchash, ishlatish, qaytaishlash, nusxalash, his etish, eslab qolish, boshqa ko„rinishgao„tkazish, 
tarqatish, bo„laklarga ajratish, soddalashtirish, birlashtirish, formatlashtirish, kodlash, buzish. 
Axborotni saqlash: “save” va “save as” buyruqlari yordamida amalga oshiriladi Axborotni 
axborot tashuvchi vositalar orqali boshqa bir insonga yetkazish, axborot uzatish deyiladi. 
Axborotni qayta ishlash, axborotning turiga qarab amalga oshiriladi. 
2. PhotoShop rastrli grafik muharriri va uning interfeysi. 
PhotoShop yordamida quyidagi amallarni bajarish mumkin.Fotosurataing chekka qismlarini va 
undagi keraksiz obyektlami olib tashlash, rasm o'lchamini va undagi piksellar zichligini o'zgartirish, 
rasmning saqlash formatini o'zgartirish, rasmni yoki uning bir qismini boshqa tekisllik yoki sirtda 
ko„rinadigan qilib transformatsiyalash, fotosuratai olish paytida yo„l qo'yilgan kamchiliklami 
bartaraf qilish, masalan, uni olish paytida ko„p ushlab qolingan, oq rangning balansini o„zgarib 
ketishi, yorqinlik yoki kontrastlik ko„payib yoki kamayib ketishi oqibatida vujudga kelgan 
kamchiliklami bartaraf qilish va yana ko„plab amallami bajarishni PhotoShop yordamida oson 
amalga oshiriladi. 
PhotoShop asosan, tayyor fotosuratlarni qayta ishlash uchun mo„ljallangan bo„lishiga qaramay, 

---

unda hayotda va tabiatda uchramaydigan yangi fantastik suratlami yaratishning ham keng 
imkoniyatlari mavjud. Yangi tasvir yaratish amali tayyor fotosuratlar asosida yangisini yaratish 
paytida ham kerak bo„ladi. Bunda turli suratlarning bo„laklari yangidan yaratilgan suratgajoylab 
chiqiladi. 
PhotoShop dasturining interfeysi quyidagi qismlardan iborat: 1) sarlavha satri va asosiy menyu; 
2) parametrlar paneli; 3) uskunalar paneli; 4) palitralar sohasi; 5) ishchi soha; 6) holat satri. 
3. MS Excel. Agar А1=-23, А2=2; А3=6 bo'lsa, ? va ?? belgilarining o‘rniga qanday 
funksiyalar qo‘yilsa, «=?(А1;А3)-ЗНАЧЕН(??(СЦЕПИТЬ(А1;А3);2;А2;А3))» formulaning 
qiymati 67 ga teng bo‘ladi? 
 
11-SINF INFORMATIKA IMTIHON JAVOBLARI 
BAHOSI 10 MING SO‟M. TO‟LIQ 
SHAKLDA SOTIB OLISH UCHUN 
[phone] ZAFARBEK ADMIN
→ 
8600052928875184 VA 
AKBARJON ADMIN
→
8600052950196723 
KARTA RAQAMIGA KLIK 
YOKI PAYME ORQALI TO‟LOV QILASIZ 
VA TELAGRAM ORQALI BOG‟LANASIZ.