F. M. Xalimova turizm geografiyasi o‘quv qo‘llanma
Yüklə 1,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
158 GLOSSARIY O‘zbek tilida Rus tilida Ingliz tilida Atamaning mazmuni Chetga chiquvchi turizm Выездной туризм Outbound tourism Chetga chiquvchi turizm – O‘zR qonun hujjatlariga ko‘ra O‘zbekiston Respublikasida doimiy istiqomat qiluvchi shaxslarning boshqa mamlakatga sayohat qilishi. Turagentlik faoliyati Турагентска я деятельност ь Travel agency activities Turagentlik faoliyati – yuridik shaxs yoki yakka tartibdagi tadbirkor (turagent) tomonidan listenziya asosida amalga oshiriladigan turistik mahsulotni bozorga chiqarish va sotish faoliyati. Turoperato rlik faoliyati Туроперато рская деятелност Tour operator activities Turoperatorlik faoliyati - yuridik shaxs yoki yakka tartibdagi tadbirkor (turagent) tomonidan listenziya asosida amalga oshiriladigan turistik mahsulotni shakllantirish, bozorga chiqarish va sotish faoliyati. Turistik faoliyat Туристская деятельност ь Tourist activities Turistik faoliyat – turoperatorlik va i turagentlik faoliyati, shuningdek sayohatlarni tashkil etish bo‘yicha boshqa faoliyat. Turizm tarixi История туризма History of tourism Turizm tarixi – davrlar mobaynida turizmning rivojlanishi bosqichlarini nazarda tutuvchi va voqelikni aks ettiradigan manbalar. Turizmda ovqatlanish _Питание в туризме_F ood in tourism Turizmda ovqatlanish – bu turistik xizmat bo‘lib, uning asosida insonning ovqatga bo‘lgan biologik ehtiyojini qondirish bilan bog‘Индуст рия туризма Tourism industry Turistik industriya mehmonxonalar va joylashishning boshqa vositalari; transport vositalari; umumiy ovqatlanish obyektlari va ko‘ngil ochar vositalar; bilim olish, ishbilarmonlik, sog‘lomlashtirish, sport va boshqa yo‘nalishdagi obyektlar; turoperatorlik va turagentlik faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar; ekskursiya xizmatlari va gid-tarjimonlar xizmatlarini ko‘rsatuvchi tashkilotlar yig‘indisi. Turizm tarixi История туризма History of tourism Turizm tarixi – davrlar mobaynida turizmning rivojlanishi bosqichlarini nazarda tutuvchi va voqelikni aks ettiradigan 159 manbalar. Turizmda ovqatlanish Питание в туризме Food in tourism Turizmda ovqatlanish – bu turistik xizmat bo‘lib, uning asosida insonning ovqatga bo‘lgan biologik ehtiyojini qondirish bilan bog‘liq tadbirkorlik faoliyati yotadi. Turistik resurslar Туристские ресурсы Tourist resources Turistik resurslar – O‘zR qonun hujjatlariga ko‘ra – turistik xizmat ko‘rsatish obyektlari, shuningdek turistlarning ma’naviy ehtiyojlarini qondirishga, ularning jismoniy kuchlarini tiklash va rivojlantirishga ko‘maklashishga qaratilgan obyektlarni o‘z ichiga oluvchi tabiiy-iqlim, sog‘lomlashtirish, tarixiy-madaniy, ma’rifiy va ijtimoiy-maishiy obyektlar majmui. Turistik xizmat Туристская услуга Tourist service Turistik xizmat – turistik korxonaning ehtiyojlarini qondirish borasidagi faoliyat natijasi. Ekskursiya faoliyati Екскурсион ная деятелност Excursion activity Ekskursiya faoliyati - turistik faoliyatning tarixiy yodgorliklar, diqqatga sazovor joylar va boshqa obyektlar bilan tanishtirish maqsadida oldindan tuzilgan yo‘nalishlar bo‘yicha ekskursiya yetakchisi hamrohligidagi 24 soatdan oshmaydigan ekskursiyalarni tashkil etishga doir qismi. Mexmonxo na Гостиниста Hotel Mexmonxona - turizm va mehmonxona industriyasining elementi bo‘lib, turli turdagi xizmatlar taklif kiluvchi va turistlarni joylashtirish obyekti Ishbilarmo nlik turizmi Бизнес-тур Business tour Ishbilarmonlik turizmi-turizmning bir turi bulib, uning asosida malum xizmat yoki kasbiy vazifalarni xal kilish zarurati yotadi. Investistiya Инвестисти и Investment s Investistiya–daromad olish maqsadidagi uzoq muddatli kapital qo‘yilmalar. Sayohat Путешестви е Traveling Sayohat – odamlarning makon va zamonda turli xil maqsadlarda bir joydan boshqa joyga o‘tishi. Sayohatlar cheklangan bo‘ladi. 160 Turistik xizmatlar Туристские услуги Tourist services Turistik xizmatlar - turistik faoliyat subyektlarining joylashtirish, ovqatlantirish, transport, axborot-reklama xizmatlari ko‘rsatish borasidagi, shuningdek turistlarning ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan boshqa xizmatlari. Turistik bozor Туристский рынок Tourism market Turistik bozor - xizmatlar va tovarlar umumiy bozorning bir qismi bo‘lib, bozorda turistik- ekskursiya xizmatlarini pulga va aksincha pulning turistik-ekskursiya xizmatlariga ayriboshlash jarayoni amalga oshiriladi. Turizmda tadbirkorli k Туристский бизнес Tourism business Turizmda tadbirkorlik - turistik korxonaning turizm sohasida daromad keltiruvchi har qanday iqtisodiy faoliyatidir. Turistik marshrut Туристский маршрут Travel route Turistik marshrut - dasturda nazarda tutilgan asosiy va qo‘shimcha xizmatlarni olish maqsadida ma’lum vaqt ichida turistlarning rejalashtirilgan harakat yo‘nalishi. Liniyali, aylana va radil marshurutlar bor. Turizm marketingi Маркетинг туризма Tourism marketing Turizm marketingi - turistik mahsulotni ishlab chiqarish, realizastiya qilish iste’molini tashkil qilishni boshqarishga kompleks yondashuv bo‘lib, u turistik bozor talablarini hisobga olishga, turistik mahsulot sotish hajmini kengaytirish maqsadida talabga faoli ta’sir ko‘rsatishga mo‘ljallanadi. Xalqaro turizm Туризма международ ный Internation al tourism Xalqaro turizm - turizm turi bo‘lib, turistlarni mamalakatga kirib kelishi va mamlakatdan chiqib ketishini o‘z ichiga oladi. Milliiy turizm Настионалн ый туризм National tourism Milliiy turizm - o‘z mamlakati chegarasidan tashqariga turistik borishlar va ichki turizmni tashkil qiladi Tarif Тариф Rate Tarif - chegirma yoki xizmatlardan foydalanganlik uchun to‘lov tizimi. Informastio n chek Информаст ионный чек Information check Informastion chek - varoqda alfavit tartibida xona nomerlari bo‘yicha mehmonlarning ro‘yhatga o‘tganligini qayd qilinishi Turizm konstepstiy asi Констепсти я туризма Tourism concept Turizm konstepstiyasi – hozirgi holatga nisbatan ilmiy qarashlar yig‘indisi va turizmni rivojlantirishning asosiy yo‘nalishlarini prognoz qilish. 161 Mehmondo ‘stlik industriyasi Индустрия гостеприим ства Hospitality industry Mehmondo‘stlik industriyasi - bu kelayotgan turistlarni joy va oziq-ovqat bilan ta’minlashga, shuningdek ularning bo‘sh vaqtini mazmunli tashkil etishga yo‘naltirilgan biznes Tashkilot imiji Имидж организасти и The image of organizatio n Tashkilot imiji - tashkilotning iste’molchi va bir guruh turistlar nigohidagi obrazi Xarita Карта Map Xarita - Er yuzi satxining kichiklashtirilgan, umumlashtirilgan va o‘lchamli ko‘rinishi; Er yuzining maxsus geografik modeli ko‘rinishi Turistik xizmatlar sifati Качество туристского обслуживан ия Quality of tourist services Turistik xizmatlar sifati - iste’molchilarga turistik mahsulot va xizmatlarni yetkazib berishni ta’minlovchi menejment tizimi. Mehmonxo nalarni tasniflash Классифика стия гостинист Classificati on of hotels Mehmonxonalarni tasniflash - taqdim etiladigan xizmatlar sifat bo‘yicha mehmonxona tashkilotlarini baholash tizimi. Ekskursiya larni tasniflash Классифика стия екскурсий Classificati on of excursions Ekskursiyalarni tasniflash - ekskursiyalar kuyidagi asoslar bo‘yicha bo‘linishi: mazmuni, ishtirokchilar soni, o‘tkazish joyi, o‘tkazish shakli, tashish tartibi. Komission to‘lov Комиссион ное вознагражд ение Commissio n remunerati on Komission to‘lov - turistik va transport xizmatlarini ishlab chiqaruvchilari tomonidan turagentga, uning ushbu turistik xizmatlarni sotishda vositachilik qilganligi uchun pullik mukofot to‘lash. Komission raG‘batlant irish to‘lovi Комиссион ное поощрителн ое вознагражд ение The commissio n incentive fee Komission raG‘batlantirish to‘lovi - belgilangan hajmdan ko‘p turistik xizmatlarni sotganligi uchun turagentga yuqori narxlarda mukofot pulini berish. Turistik faoliyatni tashkil etish Организаст ия туристской деятелности Organizatio n of tourism activity Turistik faoliyatni tashkil etish - turistik tashkilotlarda ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatish jarayonini boshqarish. Xizmatlar majmui Комплекс услуг Complex of services Xizmatlar majmui - rekreastion markazlar, turistik markazlar, mehmonxonalarda ko‘rsatiladigan jami xizmatlar; turda nazarda tutilgan xizmatlar majmui. Tijorat mehmonxo Коммерческ ий отел Commercia l hotel Tijorat mehmonxonasi - tadbirkor mehmonlar uchun barcha zarur vosita va xizmatlar bilan 162 nasi ta’minlangan mehmonxona. Tijorat me’yori Коммерческ ая норма Commercia l rate Tijorat me’yori - doimiy mijozlar uchun pasaytirilgan narxlar bo‘lib, bunda mehmonxonalar o‘z nomerlari bandligidan manfaatdor bo‘ladi Xona servisi Комнатный сервис Room service Xona servisi - xonaga pochta, ichimlik va oziq-ovqatlarni etkazish bo‘yicha mehmonxona xizmatlari majmui Uchish kuponi Летный купон Flight coupon Uchish kuponi - aviabiletning passajir uchun joy band qilinganligi to‘g‘risidagi ma’lumotlar kiritilgan qismi. Sayohat marshruti Маршрут путешестви я Route travel Sayohat marshruti - turistning sayohat davomida tashrif buyuradigan geografik punkt va joylari ro‘yhatini o‘z ichiga oluvchi yo‘li. Menejer Менеджер Manager Menejer - menejment asosida korxonani boshqarish Belgilanga n manzil Место назначения Destination Belgilangan manzil - turoperator shartnomasi asosida, tashuvchi korxona turistlarni olib boradigan belgilangan joyi. Buyurtma qulayligi Удобство заказа Amenity Order Nufuzli mijozlarga xizmat ko‘rsatish uchun buyurtma blankasi Kontinenta l reja Континента лный план Continental breakfast og‘ir bo‘lmagan nonushta To‘liq uy полный дом FullHouse ushbu ibora mehmonxona nomerlarini 100 % to‘liqligini anglatadi O‘lik mavsum Мертвый сезон Dead Season Mamlakatda ushbu mavsumda turistik oqim to‘xtab qolgan (juda past) vaqt Bozor segmentlari Сегменты рынка fraction of market bir xil belgilarga ega bo‘lgan mijozlar Mavsum Сезон season asosiy turistik sayohatlar amalga oshiriladigan mavsum (vaqt) Ovropa rejasi Европейски й план european plan mehmonxonada faqat yotoq belgilangan uslub Butik-otel Бутики- отели Boutique hote Jozibador intererga ega elitaga mansub kichik mehmonxonalar Oilaviy xona Семейный номер Family Room ikki va undan ortiq xonaga ega bo‘lgan oilaviy xona 163 to‘liq pansion полный пансион full board mehmonxonalarda uch maxal ovqatlanish kiritilganligini bildiradi Diskont kartasi Карта дисконтная Discount card mijozlarni jalb qilish va ushlab qolish maqsadida joriy qilinadigan marketing vositasi bo‘lib chegirma berishni anglatadi Kassa chiptasi Кассовый чек Sales check Ulgurji savdo korxonalari biznesida oldi-sotti xaraktalarini tasdiqlovchii xujjat Garni mehmonxo na отел-гарни Hotel Garni odatda restoranga ega bo‘lmagan va cheklangan xizmatlar taqdim etuvchi mehmonxona korxonalari O‘ta maxsus yo‘lovchi очен важный пассажир Very Important Passenger Maxsus servis taqdim etiladigan shaxs Shahar restorani Городской ресторан city restaurant shahar ichida joylashgan bo‘lib, belgilangan ma’lum soatlarda ishlaydi. Ular taom, gazak, ichimliklarni keng assortimentda tavsiya etadi Vokzal restoranlari Ресторан при вокзале Restaurant at the station temir yo‘l vokzallarida joylashadi, yo‘lovchilarga xizmat qiladi. Cheklangan taomlar soni, past narxlar va tez xizmat ko‘rsatish bilan ajralib turadi. Kema restorani Ресторан при карабле restaurant at the ship kemada joylashgan bo‘lib turistlar va yo‘lovchilarga xizmat ko‘rsatishga mo‘ljallangan Vagon- restoranlar Вагон ресторан dining-car ilk bor 1867-yili «Pulman» Djordja Pullman kompaniyasi tomonida ihtiro etilgan uzoq masofaga qatnovchi temir yo‘l poyezdlarida bo‘ladi. Korxona- oshxona Столовое предприяти е large enterprise of food yirik, mexanizastiyalashgan korxona, o‘zi mahsulot ishlab chiqaradi, ovqat va qandolat mahsulotlari tayyorlaydi. Lyuks toifa Люкс класс luxury class restoranlarning binosi, banket zalining intereri jixozlanishi, xizmat ko‘rsatishi va taomlari nayob va oliy darajasi bilan ajralib turadigan restoran va barlarga beriladi 164 Oliy toifa высшая категория highest category restoranlarning binosi, intereri jixozlanishi, xizmat qo‘rasatishi, shinamligi, chiroyi va turli xil taomlari bilan ajralib turadigan restoran va barlar Yüklə 1,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|