9-Mavzu: Kreativ va evristik ta’lim. Reja

Erkin assotsiatsiyali metod. 
Evristik faoliyatni yuritishda bu metod yuqori darajadagi ijodiy faoliyatni baholashda, 
g’oyalarni ilgari surishda yangi – yangi assotsiatsiyalarni izlab topish va yaratish imkonini beradi. 
Bu muammo o’z yechimida yangi g’oyalarni keltirib chiqaradi, muammoning yechimini topish 
jadallashadi. 
Bu metodda assotsiatsiyaning vujudga kelishi tufayli yechilish zarur bo’lgan muammo 
komponentlarining, tashqi muhitning o’zaro bog’lanishlari ro’yobga chiqadi. Tashqi muhit bilan 
ijodiy jamoaning o’zaro ijodkorlik fikrlari to’qnashuvi imkoniyatini tug’diradi.
Bu metodda ishni tashkil etishda jamoaning har bir a’zosi faol ishtirok etishi kerak. 
Ishtirokchi o’z assotsiatsiyasini yoki fikrini taklif etishi kerak. Ularning fikrlarini 
mujassamlashtirish orqali muammoning yechimida yangi g’oyalar uchrashuvida o’z yechimini 
topadi. Bu metodni qo’llashda erkin – emin o’z assotsiatsiyasini, fikrini aytish tanqidiy fikrlar 
bildirishdan holi bo’lgani ma’qul. 
Inversiya metodi. 
Bu ijodiy vazifalarni yechimini izlab topishga, yangi holatlarda g’oyalarning yechimini 
topishga qaratilgan. Bu metod muammolar yechimiga yangicha yondashish, eski qoliplardagi 
fikrlashlardan holi ravishdagi insonni talab etadi. Yangicha sharoitda fikr yuritish, yangicha 
yechim topish, muammolar yechimini topishga, g’oyalar tug’ilishiga sabab bo’ladi. Eskicha fikr 
yuritishlar muammo yechimini berk ko’chaga olib kiradi. Muammo o’z yechimini topmaydi. 
An’anaviy metod muammoning yechimini topish vaziyatidan chiqishda tashqi tomondan qarashni 
taqozo etadi.
Tekshirilayotgan ob’ektga analiz va sintez, mantiqiy va intuitiv, sinetik va dinamik 
xarakteristik tomondan, ob’ektga ichki va obstrakt, real va fantastik, ajratib yoki birlashtirib 
solishtirish orqali yechimlar topiladi. Ayrim masalalar, muammolar yechimida quyidan yuqoriga 
qarab yechim qidirishga to’g’ri keladi.