431
ton peyin, təsiredici maddə hesabı ilə 60 kq azot, 90 kq fosfor və 60 kq kalium (N
60
P
90
K
60
) gübrəsi verilərək şum aparılmışdır.
Həmin şum yazqabağı əmələ gəlmiş alaq otlarını məhv etmək üçün yenidən
disklənmiş və səpindən qabaq mala çəkilmişdir. Sahə səpinə hazır vəziyyətə
gətirildikdən sonra əl ilə şırım çəkilərək səpin aparılmışdır.
Sahədə tam cücərtilər alındıqdan sonra 6-8 sm dərinliyində cərgə arası əl ilə
toxalanmışdır.
İlk filqə yarpaqlar əmələ gəldikdən sonra birinci seyrəltmə, eyni zamanda
seyrək yerlər isə isladılmış toxumlar hesabına yenidən bərpa olunmuşdur.
Vegetasiya müddətində metodikada nəzərdə tutulmuş aqrotexniki tədbirlər
vaxtaşırı yerinə yetirilmişdir.
Aparılmış ilkin manitorinq nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, mikrogübrələrin
təsiri nəticəsində toxumların cücərməsi nəzarət variantına nisbətən tez yəni,
manqanın təsirindən 3 gün, borun təsirindən 4 gün, molibdenin təsirindən 6 gün,
sinkin təsirindən isə 8 gün tez başlamışdır. Cücərtilərin əmələ gəlməsinin nəzarət
variantına nisbətən tez başlanmasının əsas səbəbi mikroelementlərin bitki
hüceyrələrindəki fermentlərin fəaliyyətinə olan təsiri ilə əlaqədardır.
Yem çuğundurunun həyatında yarpaqların böyük rolu vardır. Yarpaq
aparatının tez formalaşması və bütün vegetasiya müddətində yaşıl qalması həm
bitkinin məhsuldarlığına həm də quru maddələrin toplanmasına böyük təsir edir. Bu
eynilə yarpaqların əmələ gəlmə dəyişkənliyinə də (dinamikasına) öz təsirini göstərir.
Ümumiyyətlə yarpaqların artım dəyişkənliyinə nəzarət etdikdə məlum oldu ki,
iyulun I ongünlüyünə kimi bu proses sürətlə gedir. Bundan sonra isə qurumuş
yarpaqlar hesabına azalmağa başlayır. Tədqiqat göstərir ki, iyulun 2-də nəzarət
variantında 51 yarpaq olduğu halda, manqanın təsirindən 53, borun təsirindən 56,
molibdenin təsirindən 58və sinkin təsirindən isə 61 ədəd çox olmuşdur.
Hər bir yarpağın həyat fəaliyyəti 22-65 günə qədər davam edir. Lakin əmələ
gəlmiş ilk cüt yarpaqlar az ömürlü olduğundan bitkinin həyatında nisbi çəkisidə az
olur. Yayda əmələ gələn yarpaqlar isə vegetasiyanın sonuna qədər yaşadığı üçün
köküyumrularıninkişafında və qida maddələrinin toplanmasında mühüm rol oynayır.
Yarpaqların tökülməsi mövsümün sonuna yaxın daha intensiv olur.
Vegetasiya müddətində bitkilər üzərində aparılmış fenoloji müşahidələr
göstərmişdir ki, həmcinin mikroelementlərdə kökyumruların gündəlik artımına öz
təsirini göstərir. Beləki, kökyumruların gündəlik artım dəyişkənliyi iyul-avqust
aylarında bütün variantlar üzrə daha əhəmiyyətli dərəcədə olmuşdur. Bu dövrdə
gündəlik artım 9,8-10,2 qrama çatmışdır.
Vegetasiyanın sonuna yaxın (sentyabr-oktyabr aylarında) gündəlik orta
temperaturun aşağı düşməsi hesabına köklərin artım faizi isə azalaraq 3,2-4,3 qrama
satmışdır.
Dostları ilə paylaş: