Registration of initial activities of civil improving the technology of drawing up irrigation maps based on gat data

Oriental Journal of Geography 
 
ISSN: 2181-2772 
https://www.supportscience.uz/index.php/ojg 
 
22
Tabiiy mazmundagi ba’zi elementlarni ko’rsatishda kartografik tasvirlash usullari - chiziqli 
belgilar ishlatilgan. Bunday usul bilan maydonli ob’ektlarning chegaralarini ko’rsatiladi. Atribut 
ma’lumotlar qator va ustunlardan tashkil topgan bo’lib, ular maxsus jadvallar shaklida 
ifodalanadi. Ob’ektlarning atribut jadvallari har bir nuqta, yoy yoki maydon haqidagi ma’lumotni 
saqlaydigan maxsus fayli hisoblanadi(2-rasm)
2-rasm. Obyektlarning atribut jadvallari. 
GAT dasturlarida karta yaratishda har doim asosiy e’tibor geografik asosni va bazaviy 
kartani to‘g‘ri tanlashga qaratiladi, u GATga kelib tushadigan barcha ma’lumotlarni bog‘lash, 
qo‘shish va koordinatalash, informatsion qatlamlarni o‘zaro muvofiqlash va shundan so‘ng 
overleyni qo‘llab taxlil qilish uchun karkas (sinch, kobirga) bo’lib xizmat qiladi. GATni tematikasi 
(mavzuyi) va muammoli orientatsiyasidan kelib chiqib, bazaviy asos sifatida quyidagilar 
tanlanishi mumkin: 
• ma’muriy-xududiy bo‘linish kartalari; 
• topografik va umumgeografik kartalar; 
• kadastr planlari va kartalari; 
• joyni fotokartalari va fotoportretlari; 
• landshaft kartalari; 
• tabiiy rayonlashtirish kartalari va tabiiy konturlar sxemalari; 
• qishloq xo‘jaligi yerlardan foydalanish kartalari[3, 135-b.]. 
XULOSA 
GAT ma’lumotlari asosida yaratilgan irrigatsiya kartalaridan foydalashishda qishloq 
xo‘jaligi yer turlari bo’yicha taqqoslash imkoniyati mavjud. Misol uchun, sug’oriladigan va 
sug’orilmaydigan yerlarni kartalarini taqqoslaganda ularni turi bir-biriga mos kelgani maqsadga 
muvofiqdir, chunki umumlashtirish va toifalarni birlashtirish natijasida chegaralar sezilarli 
darajada o‘zgaradi. Har xil darajadagi toifalarni bir-biri bilan solishtirganda albatta shuni e’tiborga 
olish lozim. Maydon ichidagi atributlar doimiy miqdorda bo‘lsa, ushbu maydon bir yaxlit qilib 
saqlanadi. Sifatli rang yoki miqdorli rang usulida tuzilgan kartadan maydon to’g‘risida 
ma’lumotlarni olib ularni kompyuter xotirasiga kiritish va mavjud chegaralarni aniqlash qulaydir.

---