O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Global raqobatbardoshlik indeksi, 2017-2018 yil 
Reyting 
Mamlakat 
Indeks 
1 
Shveysariya 
5,9 
2 
AQSH 
5,9 
3 
Singapur 
5,7 
4 
Niderdandiya 
5,7 
5 
Germaniya 
5,7 
6 
Gonkong 
5,5 
7 
Shvetsiya 
5,5 
8 
Buyuk Britaniya 
5,5 
9 
Yaponiya 
5,5 
10 
Finlyandiya 
5,5 
Shu jumladan: 
38 
Rossiya 
4,6 
57 
Qozog‗iston 
4,3 
79 
Tojikiston 
4,1 
102 
Qirg‗iziston 
3,9 
Manba: 
Indeks 
globalnoy 
konkurentosposobnosti. 
http://gtmarket.ru/ratings/global-
competitiveness-index/info
 
4.3. Ishlab chiqarishning transmilliylashuv indekslari 
Jahon bankining ―Doing Business-2018‖ reytingida O‗zbekiston 87-o‗rindan 
74-o‗ringa ko‗tarildi va ishbilarmonlik iqlimini yaxshilash bo‗yicha dunyonig 
etakchi davlatlar qatoridan joy oldi
26
. 
UNCTAD 
metodologiyasiga 
ko‗ra, TMKlarni ishlab chiqarishining 
transmilliylashuvi qo‗yidagi ko‗rsatkichlar bilan belgilanadi:
FA – TMKlarning xorijiy aktivlari; 
TA – TMKlar aktivlari; 
FS – TMKlarning xorijdagi sotuvlar hajmi; 
TS – TMKlarning sotuv hajmi; 
FE – TMKlarning xorijdagi hodimlar soni; 
TE – TMKlarning hodimlar soni; 
FAF – TMKlarning xorijdagi filiallari; 
26
Узбекистан поднялся с 87 на 74 место в новом рейтинге Всемирного банка Doing Business-
2018 
http://uz24.uz/economics/uzbekistan-podnyalsya-na-13-poziciy-v-reyting-doing-business
 

---

73 
TAF – TMKlarning jahondagi filiallarining umumiy soni. 
Ushbu ko‗rsatkichlar asosida TMKlarning xorijdagi faoliyati baholanadi. 
TMKning tranmilliylashuv indeksi (TNI – transnationality index): 
TNI = (FA/TA+FS/TS+FE/TE) / 3 ■ 100 foiz. 
(1) 
Baynalminallashuv indeksi (II - internationality index):
II = (FAF/TAF) ■ 100 foiz. 
(2) 
Filial tarmoqlarining kengligi indeksi (NSI - network spread index): 
NSI = N/(N*-1) ■ 100 foiz, 
(3) 
Bu erda: 
N – turli to‗g‗ridan-to‗g‗ri xorijiy investitsiyalarni qabul qiluvchi mamlakatlar 
soni; 
N – TMKlar filiallari mavjud bo‗lgan mamlakatlar soni.