Birlamchi reanim atsiya tadbirlari (AVS
qonuni) K o ‘pgina davlatlardagi anesteziologiya va reanimatologiya
fanining rivojlanishi, oxirgi bir necha 10 yillar davomidagi
reanimatsiya borasidagi yutuq va achchiq kam chiliklar, ulami
o ‘rganish tajribalari sistematizatsiyasi olimlar tom onidan reani
matsiya usullari, texnikasi va tcrminologiyasiga o ‘zgarish kiritish-
ga imkon berdi. Xususan, keng tarqalgan
" y u r a k - o ‘p k a reani-
matsiyasi" "yurak-o‘pka-miya reanimatsiyasi" bilan o ‘zgartirildi.
Chunki oxirgi natija - organizmning shaxs sifatida to ‘liq tiklanishi
k o ‘p jixatdan birlamchi reanim atsiya muolajalarining o ‘tkirligi,
sifati va samaradorligiga hamda postreanim atsion davrdagi
hayotiy zarur funksiyalar, birinchi navbatda, bosh m iya faoliyatini
tiklash va m o‘4adillashtirishga qaratilgan zamonaviy intensiv
davo muolajalariga bog‘liq. Bularni taniqli shifokor P.Safar
quyidagicha umumlashtiradi. U organizmni tiriltirish jarayonini
uch davrga bo ‘ladi.
Birlamchi reanimatsiya. 1. Jadal oksigenatsiya davridagi organizmning hayotiy zarur
faoliyatini tiklash va saqlashga qaratilgan muolajalar:
a) nafas y o ‘llarining erkin o ‘tkazuvchanligini ta ’m inlash va
nazorat kilish;
b) sun’iy nafas oldirish va o ‘pkalar oksigcnatsiyasi;
v) yurak massaji yoki qon aylanishini sun’iy ta ’minlash, qon
oqishini nazorat qilish, magistral tom irlar pul’satsiyasini aniqlash.
2. Mustaqil qon aylanishini tiklash davri.
M ustaqil qon aylanishini tiklashga qaratilgan davo muolajalari
yurak,
qon
tomir va
o ‘pkalar
faoliyatini
stabillashtirish,
kislorodning arterial transportini norm aga yaqin saqlash. Bu davr
uch bosqichdan iborat:
a) vena ichiga farmakologik m oddalar va eritm alar kiritish;
b) elektrokardioskopiya (yoki EKG);
v) elektrik defibrillyatsiya.
1-rasm. N afas у o ‘llari anatomiyasi
2-rasm. Traxeya intubatsiyasi
