Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov M
joylarda ishlovchilar uchun ustama haqi bir qancha sexlarda oylikning 13 foizini, o ‘ta zararli ishlarda esa 3 0 -3 5 foizini tashkil etadi. S o g ‘liq uchun o ‘ta xavfli sharoitlarda ishlayotganlam ing kasb kasalliklariga chalinmasliklarini ta’minlash va so g ‘liqlarini mustahkamlash maqsadida 51
ularga bepul oziq-ovqat mahsulotlari (sut, qatiq va h.k) beriladi. Bu im tiyozdan 30 foiz ishchi va xizmatchilar foydalanadilar. Shuningdek, zararli va zaharli muhitda ishlayotganlar uchun xavfsizlikni ta’minlash, sog liqni saqlash maqsadida mehnat qonunchiligiga asosan shaxsiy muhofaza vositalari korxona hisobidan bepul beriladi. M isol uchun, gazniqob, resperator, k o ‘zoynak, him oya moslamalari, dielektrik kalish, kiyimlar, xalat va qoiqoplar. Ishlab chiqarish korxonalarida zararli va o g ‘ir mehnat sharoitida ishlayotganlar kasb kasalliklariga uchramaslik va salomatliklarini mustahkamlash maqsadida (har 3,6,12 oyda) tibbiyot k o ‘rigidan o ‘tkaziladi, zaruriyatga qarab qo‘shim cha chora-tadbirlar k o ‘riladi. M amlakatimizda aholining mehnat qiiish jarayonida erkaklar bilan ayollarning teng huquqligi ta’kidlansa-da, ayollam ing erkaklar singari o g ‘ir va zararli b o ‘lgan ishlarda ishlashlarini bildirmaydi. Chunki ayollar fiziologiyasini hamda ayollam ing oiladagi tutgan o ‘m ini hisobga olib, qonunda ular uchun m uayyan yengilliklar va maxsus qoidalar belgilangan. Shuning uchun ba’zi bir o g ‘ir jism oniy va zaharli ta’siri b o ig a n ishlarida ayollar mehnatidan foydalanish taqiqlam di. Masalan, zaharli moddalar ajraladigan yoki qoilaniladigan, kim yo sanoatining ayrim tarmoqlarida, yuqori haroratli qora metall quymalar ishlab