İnformasiya təHLÜKƏSİZLİYİ (DƏrsliK)

 
İNFORMASİYA TƏHLÜKƏSİZLİYİ 
________________________ 17 ____________________________ 
qanunlar dəyərsiz sayılmalıdır. XIX əsrdə Fransada iki 
məhkəmə qərarı qüvvəyə minir: kassasiya və apellyasiya.
Dərslikdə informasiyanın xüsusiyyətlərinin təbiəti, bu 
xüsusiyyətlərin əmələ gətirdiyi təhlükə (təhdid, qorxu, xətər) 
öyrənilir. Bununla yanaşı dərslikdə baş vermiş təhlükələrə qarşı 
həyata keçirilən tədbirlər və üsular araşdırılır. 
İNFORMASİYA TƏHLÜKƏSİZLİYİNƏ YÖNƏLMİŞ 
TƏHLÜKƏLƏR 
Təhlükə - istənilən bir şəxsin maraqlarına ziyan vura 
biləcək potensial baş verən hərəkət, hadisə, proses və ya 
təzahür hesab olunur. 
Uyğun olaraq informasiya təhlükəsizliyinə yönəlmiş 
təhlükə dedikdə potensial baş verən hərəkətin, hadisənin, 
proses və ya təzahürin informasiyaya və ya avtomatlaşdırılmış 
informasiya sistemlərinin (AİS-nin) komponentinə təsiri başa 
düşülür. Yönəlmiş təhlükə birbaşa və ya bilavasitə informasiya 
münasibətlərində olan subyektlərin fəaliyyətinə ziyan vura bilir. 
Hücum – təhlükənin realizə edilməsinə göstərilən cəhddir. 
Pozma – təhlükənin realizə olunmasıdır. 
Avtomatlaşdırılmış informasiya sistemlərinə təsir edəcək 
mümkün təhlükələrin təsnifatı, təhlili və müəyyən edilməsi 
həmin sistemlərin təhlükəsizliyinin təmin edilməsinin əsas 
aspektlərindən biri sayılır. Təhlükələrin siyahısı, onların realizə 
olunma ehtimalının qiymətləndirilməsi, həmçinin nizam-intizamı 
pozma modeli sistemin müdafiəsinə qoyulmuş tələblərin 
formalaşmasına və baş verə biləcək riskin təhlilinin 
araşdırılmasına imkan verir. 

---

 
İNFORMASİYA TƏHLÜKƏSİZLİYİ 
________________________ 18 ____________________________ 
İnformasiya təhlükəsizliyinin təsnifatı bir neçə kriteriya 
əsasında yerinə yetirilə bilər: 
1.
İnformasiya təhlükəsizliyinin aspekti baxımından: 
təhlükənin konfidensiallığı, tamlığı və əlçatanlığı. Bura 
təhlükənin aufentifikasiyasını və apellyasiya verilməsini də 
əlavə etmək olar. 
2.
Avtomatlaşdırılmış 
informasiya 
sistemlərinin 
təşkiledicilərinə təhlükənin vurduğu ziyan baxımından: 
verilənlər, proqram təminatı, infrastrukturun dəstəklənməsi. 
3.
Təhlükənin 
mənbəyinin 
yerləşməsi 
baxımından: 
araşdırılan avtomatlaşdırılmış informasiya sisteminin daxilində 
və ya xaricində yerləşənlər.