İNFORMASİYA TƏHLÜKƏSİZLİYİ ________________________ 15 ____________________________
Apellyasiyanın verilməsi isə məlumat sahibinin
həqiqətəndə başqası deyil, o şəxs olduğunu sübut etməyə
imkan verir.
AÇIQLAMA :
Autentifikasiya istifadəçi tərəfindən
təqdim edilən identifikatorun əsl (həqiqi) olmasının
yoxlanması
prosesidir.
Autentifikasiya
(ingiliscə
authentication) – real, həqiqi, müəllif anlamlarını verir.
Qədim zamanlardan insanlar qarşısında mürəkkəb bir
məsələ dürürdü – vacib bir məlumatın dəqiqliyinə əmin
olmaq. Bu məqsədlə müxtəlif formalı möhürlərdən, danişiq
vaxtı deyilən parollardan istifadə edilirdi. Mexaniki
qurğulardan istifadə etməklə autentifikasiya üsullarının
yaranması bu problemi müəyyən qədər aradan qaldırdı
(məsələn, müxtəlif qıfılların və açarların hazırlanması,
yazıların müəyyən şriftlərlə kodlaşdırılaraq yazılması və s.).
Autentifikasiya misal kimi yaşından asılı olmayaq bütün
insanlar tərəfindən sevilə-sevilə oxunan “Əlibaba və qırx
quldur” nağılını göstərmək olar. Quldurlar sadə bir sözdən
(“Sim-Sim açıl”) istifadə etməklə iri bir qayanı yerindən
oynadırdılar.
Autentifikasiyanın
müsbət
nəticələrindən
biri
istifadəçinin
müəlliflik
huqunun
tanınmasıdır.
Yəni
istifadəçiyə ona tapşırılmış müəyyən məsələlərin həll
edilməsi üçün bu məsələlərin həllində istifadə olunacaq
vəsait mənbəyindən istifadə hüququnun verilməsidir.
Resursun vacibliyindən və ona yaxınlaşma (daxil olma)
üsullarından asılı olaraq autentifikasiyanın müxtəlif üsulları
istifadəçilərə təqdim edilir.
Rus
dilində
termin
əsasən
informasiya
texnologiyalarında istifadə edilir. Bu baxımdan sistemin
