Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

10.3. Elektron tijoratda moliyaviy hizmatlarning raqamli transformatsiyasi 
(Digital Transformation) 
Moliyaviy investitsiyalar moliyaviy bozorlarning samarador ishlashi va 
raqamli iqtisodiyotga o’tish jarayonida juda katta axamiyatga egadir. Raqamli 
iqtisodiyot 
davlat 
organlarining, 
kompaniyalarning, 
tadbirkorlarning 
va 
fuqarolarning ish uslublarini o’zgartirib yuborib, ularga turli xildagi vazifalarni 
bajarishni ancha yengillashtiradi. Raqamli innovatsiyalar raqamli iqtisodiyotning 
va jamiyatning rivojlanishiga turtki beradi hamda yangi texnologiyalarni turli 
yo’nalishlarda ishlatishga imkon beradi va bu orqali iqtisodiyotning raqamli 
transformatsiyasiga olib keladi. Yuqori darajadagi tashkiliy va insoniy kapitalga 
ega bo’lgan kompaniyalar katta ehtimollik bilan raqamli texnologiyalarga bo’lgan 
investitsiyalardan katta miqdorda foyda olishlari mumkin. Bunday kompaniyalar 
yetarli darajada moslashuvchan bo’lib, o’z investitsiyalaridan keladigan foydani 
maksimallashtirisa oladilar, sotuvlarni ko’paytirish uchun imkoniyatlari mavjud, 
jarayonlarni qayta tashkil eta oladilar hamda ishlab chiqarish samaradorligini 

---

Toshkent Moliya instituti 
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 
oshira oladilar. Bunday shart-sharoitlarda moliyaviy investitsiyalar raqamli 
iqtisodiyotga o’tishning asosiy drayveri bo’lib hisoblanadilar. Raqamli 
transformatsiya (
digital transformation
) jarayoni deb, raqamli texnologiyalarni 
mavjud biznes-modellarni mukammallashtirish uchun ishlatishga hamda uning 
vositasida faoliyat samaradorligini oshirishga aytiladi. Bu jarayon doimiy asosda 
innovatsion texnologiyalarni tadbiq qilishni ko’zda tutib, butun iqtisodiyotning 
to’laqonli raqamli transformatsiyasiga olib keladi. Raqamli texnologiyalardan 
foydalanish banklarning, davlat organlarining va potentsial mijozlarning o’zaro 
munosabatini mukammallashtiradi. Raqamli transformatsiya bank hizmatlari 
ko’rsatishning zamonaviy usullarining barcha jabhalarda ishlatishni ko’zda tutadi. 
Natijada banklarning filiallari soni kamayadi, bir qancha xizmatlar, shu jumldan, 
kredit berish va vositalarni investitsiyalash on-layn servislar ko’rinishiga o’tadi. 
Bank sektorining bunday transformatsiyasi o’zining kamchiliklariga ham ega – 
oldingi avlod raqamli iqtisodiyot tushunchalarini o’zlashtirishga qiynaladi va uning 
uchun ish yuritishning an’anaviy usullaridan voz kechish unchalik yoqmaydi, 
banklarga esa mobil platformalarda ishlaydigan to’liq on-laynga o’tish juda ham 
foydali bir tadbir bo’ladi. Misol sifatida Britaniyadagi mijozlar bilan ishlash uchun 
mo’ljallangan moddiy bo’limlari yo’q bo’lgan