Mahalla va oila

; 
1.
 
keskin 
nizoli vaziyatlarda to‘satdan yuzaga keluvchi xaddan 
tashqari nerv-psixik (asabiy) qo‘zg‘alish holati; 2. asosida 
kuchli, shiddatli va nisbatan qisqa muddatli emotsional 
(hissiy) kechinmalar yotuvchi psixologik holat. 
Motivlar kurashi
 
Bir xil ahamiyatli motivlardan birini tanlashga qaror qabul 
qilish bilan bog‘liq bo‘lgan irodaviy xatti-harakatlar bosqichi. 
M.k. bir-biriga qarama-qarshi bo‘lgan istaklarning 
to‘qnashuvi. Motivlar kurashi qisqa muddatli yoki ko‘p asabiy 
zo‘riqish talab qiladigan (gohida juda iztirobli), juda uzoq 
davom etadigan bo‘lishi mumkin. Motivlar kurashi turli 
istaklarning kurashidir. 
Muloqot 
tanqisligi 
Muloqotning buzilishi. Bolaning boshqa odamlar bilan 
bo‘ladigan muloqot jadalligi va sifatining pasayishi. Bunday 
holat, odatda bola yopiq tipdagi bolalar tashkilotlarida 
(kasalxonalar, bolalar uylari, internatlarda) bo‘lishi yoki ota-
onalar bolalariga yetarlicha e’tibor bermaydigan oilalarda 
bo‘lishi bilan bog‘liq. 

---

204
Himoya 
mexanizmlari 
Odam, shaxs sifatida o‘zini turli psixologik jarohatlardan 
saqlaydigan ongsiz usullar majmuini bildiruvchi psixoanalitik 
tushuncha. Ya’ni H.m.lari yordamida odam o‘zini psixologik 
jarohatlardan saqlaydi. 
Kommunikat-
siya 
(lot. 
communictio
- muloqot qilaman, gaplashaman); 1. 
butun jamiyat masshtabida (miqyosida) tashkiliy ravishda 
amalga oshiriladigan, ijtimoiy muloqot. 2. muloqot akti, ikki 
va undan ortiq individlar o‘rtasidagi, o‘zaro tushunishga 
asoslangan aloqa; bir shaxs tomonidan boshqa odamga yoki 
odamlarga ma’lumot uzatish. K. fikr olishuv, o‘zgalarning 
fikrini tushunish va ularga o‘z fikrini til vositasi orqali 
tushuntira olish qobiliyati, ma’lumotlarni til va boshqa belgilar 
vositasida uzatish. 
Matriarxat 
Onalik davri; 1. ibtidoiy jamoa shakli. M. davrida urug‘-
aymoqchilik, nasl-nasab, urug‘ guruhi o‘sha davrlarda 
qabilaning xo‘jalik va ijtimoiy hayotida ayollar mavqeining 
ustuvor holati bilan belgilangan.