Microsoft Word Норматова Шоира darslik 11. 02 2015. doc

 
Otlashgan sifatdosh egalik va kelishik qo‘shimchalarini oladi: 
Fe’l
 +gan-im, -ing,-miz,-imiz,-ingiz,-lari+ning,-ni, -ga,-da, -dan 
 
Namuna: 
Kirganimni hech kim sezmadi. 
Kirganingni men sezmadim. 
Do‘stim kelayotganini eshitdim. 
Kirganimizni hamma sezdi. 
Kirganingizni hamma sezdi. 
Ularning kirganini sezmadim. 
Sizni ko‘rganimdan xursandman. 
 

 
 Grammatik mavzu bo‘yicha mashqlar 
 
1-mashq.
Qavs ichidagi harakatni belgiga aylantiring.
 Namuna:
(ko‘rsatilmoq) faoliyat – ko‘rsatilgan faoliyat
 
(topmoq) sopol idishlar, (ommaviylashmoq) sport turi, (kurashmoq) ikki 
polvon, (hayot kechirmoq) sak qabilasi, (XXV asrda yaratmoq) asar,
(prezident asos solmoq) musobaqa, (sport maktabida tahsil olmoq) 

---

79
sportchilar, (muntazam o‘tkazilmoq) musobaqalar, (faoliyat ko‘rsatmoq)
to‘garaklar. 
 
2-mashq. 
Qavs ichidagi fe’llarni kerakli sifatdosh shaklida yozing. 
Namuna:
Men (oqi) kitob qiziq ekan. Men o‘qigan kitob qiziq ekan. 
1. (Yog‘) yomg‘ir kechqurun to‘xtadi. 2. Ko‘p (o‘qi) odam ko‘p biladi. 
3. Bu shaharga birinchi marta keldim. Tanishlarim, (yasha) joyim yo‘q. 4. 
Men senga hozir biz oldin (yasha) uyni ko‘rsataman. 5. (Tuz) gaplaringizni 
o‘qing. 7. Men va do‘stim ustida (ishla) loyiha juda qiziqarli. 8. Siz meni 
tanishtirmoqchi (bo‘l) odam shumi? 9.(Ishla) joyingni menga ayt, men 
bilishni istayman. 10. Iltimos, men senga o‘tgan hafta (ber) kitobimni 
qaytarib ber. 
 3-mashq. 
Qavs ichidagi sifatdoshlarni zarur kelishik qo‘shimchalari 
bilan yozing.